Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

The Jews of Jerusalem in the Late Ottoman and British Mandate Periods: Encounters of Ottomanism, Zionism and Imperialism

Yıl 2025, Sayı: Kudüs’te Kimlik ve Mekan, 147 - 172, 30.04.2025

Yasemin Avcı , Yunus Emre Akyol

https://doi.org/10.34230/fiad.1621086

Öz

This study examines the social, cultural and religious transformation of the Jewish community in Jerusalem since the late Ottoman Empire in the context of Ottomanism, Zionism and Imperialism. The Ottoman modernization efforts that began with the Tanzimat and Islahat Edicts played an important role in the structural change of the Jewish community. The Jewish community was transformed economically and culturally under the influence of Ottomanism, and the differences between Sephardim and Ashkenazim became more pronounced. After the Tanzimat, the increase in the Jewish population in Jerusalem, the influence of the Zionist movement and nationalist movements in the West shaped the social structure. This process brought about social tensions around the religious and cultural identities of the Jewish community. While the rise of Zionism led to ideological conflicts within the Jewish community, there were debates about whether the movement was secular or religiously based. The shift of the Jewish community in Jerusalem from the traditional Ottoman structure to Western norms shook the foundations of the social structure and created a new environment of tension. This study analyzes this transformation not only through ethnic and religious identities, but also as a multi-layered process shaped by global and regional policies. Thus, the history of the Jewish community in Jerusalem is understood not only through ethnic and religious identities, but also through the interaction of political and ideological factors.

Anahtar Kelimeler

Palestine Jewish Jerusalem Ashkenaz Sefardic Ottomanism Zionism.

Proje Numarası

220K016

Kaynakça

  • BenArieh, Yehoushua. “The Growth of Jerusalem in The Nineteenth Century.” In Annals of The Association of American Geographers, no. 65, (1975): 252-269.
  • Bunis, David M. “Judezmo: The Jewish Language of the Ottoman Sephardim.” European Judaism: A Journal for the New Europe: The State of Ladino Studies II, vol. 44, no. 1 (2011): 22-35.
  • Campos, Michelle. “Placing Jerusalemites in the History of Jerusalem: The Ottoman Census (sicil-i nüfūs) as a Historical Source.” Ordinary Jerusalem 1840–1940 Opening New Archives, Revisiting a Global City, ed. Angelos Dalachanis-Vincent Lemire. Leiden-Boston: Brill, 2018.
  • Cebe, Arzu. “Mekân ve Toplum Etkisiyle Yahudilerin Kullanmış Oldukları Farklı Diller (Arami, Yidiş, Ladino ve İbrani Dili).” Türk & İslam Dünyası Sosyal Araştırmalar Dergisi 5, no. 17 (2018): 358-369.
  • Cohen, Amnon. “On The Realities of The Millet System: Jerusalem in The Sixteenth Century.” Christians and Jews of The Ottoman Empire: The Functioning of a Plural Society, ed. B. Braude and B. Lewis, Holmes & Meier, 1982.
  • Campos, Michelle. “Placing Jerusalemites in the History of Jerusalem: The Ottoman Census (sicil-i nüfūs) as a Historical Source.” Ordinary Jerusalem 1840–1940 Opening New Archives, Revisiting a Global City, ed. Angelos Dalachanis-Vincent Lemire. Leiden-Boston: Brill, 2018.
  • Cebe, Arzu. “Mekân ve Toplum Etkisiyle Yahudilerin Kullanmış Oldukları Farklı Diller (Arami, Yidiş, Ladino ve İbrani Dili).” Türk & İslam Dünyası Sosyal Araştırmalar Dergisi 5, no. 17 (2018): 358-369.
  • Cohen, Amnon. “On The Realities of The Millet System: Jerusalem in The Sixteenth Century.” Christians and Jews of The Ottoman Empire: The Functioning of a Plural Society, ed. B. Braude and B. Lewis, Holmes & Meier, 1982.
  • Cohen, Julia P. Osmanlılaşmak, Modern Çağda Sefarad Yahudileri ve İmparatorluk Yurttaşlığı. İstanbul: Alfa Yayınları, 2017.
  • Das, Ranajit, Paul Wexler, Mehdi Pirooznia ve Eran Elhaik. “The Origins of Ashkenaz, Ashkenazic Jews, and Yiddish.” Frontiers In Genetics 8, no. 8 (2017): 1132-1149.
  • Ercan, Yavuz. Osmanlı Yönetiminde Gayrimüslimler Kuruluştan Tanzimat’a Kadar Sosyal, Ekonomik ve Hukuki Durumları. Ankara: Turhan Kitabevi, 2001.
  • Erdoğan, Emine. “XVI. Yüzyılda Kudüs Merkez ve Nahiyesinde Nüfus ve Etnik Yapı.” Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, 1998.
  • Fayda, Mustafa. “Zimmi”, TDV İslam Ansiklopedisi, cilt 44, 2013.
  • Frantz Buhl. “Kudüs”, İslâm Ansiklopedisi VI, İstanbul: Milli Eğitim Basımevi, 1977.
  • Galante, Avram. Türkler ve Yahudiler: Tarihi, Siyasi Tetkik. İstanbul: Tan Matbaası, 1947.
  • Goldhill, Simon. Kudüs Tapınağı; Yahudi, Hıristiyan ve Müslümanlar için Kutsal Olan Bir Sitenin Olağandışı Tarihi. İstanbul: Doruk Yayımcılık, 2011.
  • Güngör, Muhammed. “Yahudi Dini Hayatında Süleyman Mabedi”, İsrailiyat: İsrail ve Yahudi Çalışma Dergisi, no. 1, (2017): 54-78.
  • Hasanoğlu, Eldar ve Nuh Arslantaş. Kudüs: Vahiyle Kutsanan Şehir. İstanbul: Albaraka Yayınları, 2023. Hobson, J. A. Imperialism: A Study. London: James Nisbet & Co., 1902.
  • Jacobson, Abigail. “Sephardim, Ashkenazim and The ‘Arab Question’ in Pre-First World War Palestine: A Reading of Three Zionist Newspapers.” Middle Eastern Studies 39, no. 2, (2003): 105-130.
  • Kaniel, Yehoshua. “The Terms Old Yishuv and New Yishuv.” The Jerusalem Cathedra, no. 1 (1981): 232-245.
  • Karpat, Kemal. Osmanlı Nüfusu 1830-1914. çev. Bahar Tırnakçı. İstanbul: Timaş Yayınları, 2010.
  • Kazgan, Gülten. İktisadî Düşünce veya Politik İktisadın Evrimi. İstanbul: Remzi Kitabevi, 2014.
  • Khalidi, Rashid. The Iron Cage: The Story Of The Palestinian Struggle For Statehood. Oxford: Oneworld Publications, 2006.
  • Kimmerling, Brauch. “The Formation of Palestinian Collective Identities: The Ottoman and Mandatory Periods.” Middle Eastern Studies 36, no. 2, (2000): 48-81.
  • Klein, Menachem. “Joint Jewish and Muslim Holy Places, Religious Beliefs and Festivals in Jerusalem between the Late 19th Century and 1948.” Religions 9, no. 220, (2018): 1-10.
  • Koyuncu, Aşkın. “Osmanlı Devleti’nde Kilise ve Havra Politikasına Yeni Bir Bakış: Çanakkale Örneği.” Çanakkale Araştırmaları Türk Yıllığı 12, no. 16, (2014): 35-87.
  • Kramer, Gudrun. Filistin Tarihi; Osmanlı Fethinden İsrail Devleti’nin Kuruluşuna. çev. Suphi Nejat Ağırnaslı, İstanbul: Verita Yayınları, 2017.
  • Lenin, V. İ. Emperyalizm: Kapitalizmin En Yüksek Aşaması. çev. Cemal Süreyya, İstanbul: Eriş Yayınları, 2003.
  • Loewenberg, F.M. “A Synagogue on Har Habayit in the 7th Century: Dream or Historical Fact?.” Hakirah, the Flatbush Journal of Jewish Law and Though, no. 21 (2016): 253-262.
  • Ma’oz, Moshe. “The Role of The Temple Mount/Al-Haram Al-Saharif In The Deterioration of Muslim-Jewish Relations.” Approaching Religion 4, no. 2, (2004): 60-70.
  • Mandel, Neville J. “Ottoman Practice as Regards Jewish Settlement in Palestine: 1881-1908.” Middle Eastern Studies 11, no. 1 (1975): 33-46.
  • Memâlik-i Osmaniye’nin 1330 Senesi Nüfus İstatistiki, Dâhiliye Nezâreti Sicill-i Nüfus İdâre-i Umumiyesi Müdiriyeti Yayınları, Dersaadet (İstanbul), 1336.
  • Oğur, Furkan. “Osmanlı İmparatorluğu’nun Endülüs Yahudilerini Kabul Etme Nedenlerine Dair İnceleme.” International Journal of Cultural and Social Studies (IntJCSS) 9, no. 1, (2023): 46-60.
  • Öke, Mim Kemal. Siyonizm ve Filistin Sorunu (1880-1923), İstanbul: Timaş Yayınları, 2018.
  • Özcoşar, İbrahim. “Osmanlı Devleti’nde Gayrimüslimlerin Hukuki Durumu ve Millet Sistemi.” Dicle Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, no. 7, (2003): 124-139.
  • Ricca, Simone. “Heritage, Nationalism and the Shifting Symbolism of the Wailing Wall.” Jerusalem Quarterly; Institute for Palestine Studies, ed. Salim Tamari -Issam Nassar, no. 24, (2005): 169-188.
  • Said, Edward W. Kültür ve Empeyalizm. çev. Necmiye Alpay, İstanbul: Hil Yayın, 2014.
  • Sakin, Orhan. Osmanlı’da Etnik Yapı ve 1914 Nüfusu. İstanbul: Ekim Yayınları, 2008.
  • Schölch, Alexander. “Jerusalem in the 19th Century (1831-1917).” Jerusalem in History, (1989): 228-248.
  • Shaw, Stanford J. Osmanlı İmparatorluğu’nda ve Türkiye Cumhuriyeti’nde Yahudiler. çev. Meriç Sobutay, İstanbul: Kapı Yayınları, 2008.
  • Şeyban, Lütfi. Reconquista: Endülüs’te Müslüman-Hıristiyan İlişkileri. İstanbul: İz Yayıncılık, 2010.
  • Türem, Şule İsmihan. “Ortodoks Yahudilikteki Mesih İnancının Siyonizm’e Etkileri,” Pesa International Journal of Social Studies 5, no. 1 (2019): 28-41.
  • Uçar, Fuat. “Türk Düşüncesinde Osmanlıcılık Fikrinin Ortaya Çıkışı ve Türk Siyasal Hayatına Etkileri.” KSBD 10, no. 18, (2018): 81-108.
  • Yair Wallach. “Rethinking The Yishuv: Late-Ottoman Palestine’s Jewish Communities Revisited.” Journal of Modern Jewish Studies, (2016): 275-294.
  • Ze’evi, Dror. Kudüs, 17. Yüzyılda Bir Osmanlı Sancağında Toplum ve Ekonomi. çev. Serpil Çağlayan, İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları, 2000.

Geç Osmanlı ve İngiliz Mandası Döneminde Kudüs Yahudileri: Osmanlıcılık, Siyonizm ve Emperyalizm Karşılaşmaları

Yıl 2025, Sayı: Kudüs’te Kimlik ve Mekan, 147 - 172, 30.04.2025

Yasemin Avcı , Yunus Emre Akyol

https://doi.org/10.34230/fiad.1621086

Öz

Bu çalışma, Kudüs’teki Yahudi cemaatinin Osmanlı İmparatorluğu’nun son döneminden itibaren geçirdiği sosyal, kültürel ve dini dönüşümü, Osmanlıcılık, Siyonizm ve Emperyalizm bağlamında incelemektedir. Tanzimat ve Islahat Fermanları ile başlayan Osmanlı modernleşme çabaları, Yahudi toplumunun yapısal değişiminde önemli bir rol oynamıştır. Yahudi toplumu, Osmanlıcılığın etkisiyle ekonomik ve kültürel açıdan değişime uğramış, Sefaradlar ve Aşkenazlar arasındaki farklar daha belirgin hale gelmiştir. 1890’lı yıllardan itibaren Kudüs’teki Yahudi nüfusunun artışı, Siyonist hareketin etkisi ve Batı’daki milliyetçi akımlar, toplumsal yapıya şekillendirmiştir. Bu süreç, Yahudi cemaatinin dini ve kültürel kimlikleri etrafında sosyal gerilimleri beraberinde getirmiştir. Siyonizm’in yükselmesi, Yahudi toplumu içinde ideolojik çatışmalara yol açarken, hareketin seküler mi yoksa dini bir temele mi dayandığına dair tartışmalar gündeme gelmiştir. Kudüs’teki Yahudi cemaatinin, Osmanlı’nın geleneksel yapısından Batılı normlara doğru kayması, toplumsal yapının temellerini sarsmış ve yeni bir gerilim ortamı yaratmıştır. Çalışmada, bu dönüşüm yalnızca etnik ve dini kimlikler üzerinden değil, küresel ve bölgesel politikaların etkisiyle şekillenen çok katmanlı bir süreç olarak ele alınmaktadır. Böylece Kudüs’teki Yahudi cemaatinin tarihi, yalnızca etnik ve dini kimlikler üzerinden değil, siyasi ve ideolojik faktörlerin etkileşimiyle daha derinlemesine anlaşılmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Filistin Yahudi Kudüs Aşkenaz Sefarad Osmanlıcılık Siyonizm.

Destekleyen Kurum

TÜBİTAK

Proje Numarası

220K016

Teşekkür

Bu çalışma, Prof. Dr. Yasemin Avcı’nın yürütücülüğünü yaptığı “Kudüs’te İmparatorluk Politikaları: Kamusal Mekân ve Toplumsal Kimlik (1871-1948)” başlıklı TÜBİTAK 1001 projesinin çıktılarından biridir. Verilen destek için TÜBİTAK’a teşekkür ederiz.

Kaynakça

  • BenArieh, Yehoushua. “The Growth of Jerusalem in The Nineteenth Century.” In Annals of The Association of American Geographers, no. 65, (1975): 252-269.
  • Bunis, David M. “Judezmo: The Jewish Language of the Ottoman Sephardim.” European Judaism: A Journal for the New Europe: The State of Ladino Studies II, vol. 44, no. 1 (2011): 22-35.
  • Campos, Michelle. “Placing Jerusalemites in the History of Jerusalem: The Ottoman Census (sicil-i nüfūs) as a Historical Source.” Ordinary Jerusalem 1840–1940 Opening New Archives, Revisiting a Global City, ed. Angelos Dalachanis-Vincent Lemire. Leiden-Boston: Brill, 2018.
  • Cebe, Arzu. “Mekân ve Toplum Etkisiyle Yahudilerin Kullanmış Oldukları Farklı Diller (Arami, Yidiş, Ladino ve İbrani Dili).” Türk & İslam Dünyası Sosyal Araştırmalar Dergisi 5, no. 17 (2018): 358-369.
  • Cohen, Amnon. “On The Realities of The Millet System: Jerusalem in The Sixteenth Century.” Christians and Jews of The Ottoman Empire: The Functioning of a Plural Society, ed. B. Braude and B. Lewis, Holmes & Meier, 1982.
  • Campos, Michelle. “Placing Jerusalemites in the History of Jerusalem: The Ottoman Census (sicil-i nüfūs) as a Historical Source.” Ordinary Jerusalem 1840–1940 Opening New Archives, Revisiting a Global City, ed. Angelos Dalachanis-Vincent Lemire. Leiden-Boston: Brill, 2018.
  • Cebe, Arzu. “Mekân ve Toplum Etkisiyle Yahudilerin Kullanmış Oldukları Farklı Diller (Arami, Yidiş, Ladino ve İbrani Dili).” Türk & İslam Dünyası Sosyal Araştırmalar Dergisi 5, no. 17 (2018): 358-369.
  • Cohen, Amnon. “On The Realities of The Millet System: Jerusalem in The Sixteenth Century.” Christians and Jews of The Ottoman Empire: The Functioning of a Plural Society, ed. B. Braude and B. Lewis, Holmes & Meier, 1982.
  • Cohen, Julia P. Osmanlılaşmak, Modern Çağda Sefarad Yahudileri ve İmparatorluk Yurttaşlığı. İstanbul: Alfa Yayınları, 2017.
  • Das, Ranajit, Paul Wexler, Mehdi Pirooznia ve Eran Elhaik. “The Origins of Ashkenaz, Ashkenazic Jews, and Yiddish.” Frontiers In Genetics 8, no. 8 (2017): 1132-1149.
  • Ercan, Yavuz. Osmanlı Yönetiminde Gayrimüslimler Kuruluştan Tanzimat’a Kadar Sosyal, Ekonomik ve Hukuki Durumları. Ankara: Turhan Kitabevi, 2001.
  • Erdoğan, Emine. “XVI. Yüzyılda Kudüs Merkez ve Nahiyesinde Nüfus ve Etnik Yapı.” Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, 1998.
  • Fayda, Mustafa. “Zimmi”, TDV İslam Ansiklopedisi, cilt 44, 2013.
  • Frantz Buhl. “Kudüs”, İslâm Ansiklopedisi VI, İstanbul: Milli Eğitim Basımevi, 1977.
  • Galante, Avram. Türkler ve Yahudiler: Tarihi, Siyasi Tetkik. İstanbul: Tan Matbaası, 1947.
  • Goldhill, Simon. Kudüs Tapınağı; Yahudi, Hıristiyan ve Müslümanlar için Kutsal Olan Bir Sitenin Olağandışı Tarihi. İstanbul: Doruk Yayımcılık, 2011.
  • Güngör, Muhammed. “Yahudi Dini Hayatında Süleyman Mabedi”, İsrailiyat: İsrail ve Yahudi Çalışma Dergisi, no. 1, (2017): 54-78.
  • Hasanoğlu, Eldar ve Nuh Arslantaş. Kudüs: Vahiyle Kutsanan Şehir. İstanbul: Albaraka Yayınları, 2023. Hobson, J. A. Imperialism: A Study. London: James Nisbet & Co., 1902.
  • Jacobson, Abigail. “Sephardim, Ashkenazim and The ‘Arab Question’ in Pre-First World War Palestine: A Reading of Three Zionist Newspapers.” Middle Eastern Studies 39, no. 2, (2003): 105-130.
  • Kaniel, Yehoshua. “The Terms Old Yishuv and New Yishuv.” The Jerusalem Cathedra, no. 1 (1981): 232-245.
  • Karpat, Kemal. Osmanlı Nüfusu 1830-1914. çev. Bahar Tırnakçı. İstanbul: Timaş Yayınları, 2010.
  • Kazgan, Gülten. İktisadî Düşünce veya Politik İktisadın Evrimi. İstanbul: Remzi Kitabevi, 2014.
  • Khalidi, Rashid. The Iron Cage: The Story Of The Palestinian Struggle For Statehood. Oxford: Oneworld Publications, 2006.
  • Kimmerling, Brauch. “The Formation of Palestinian Collective Identities: The Ottoman and Mandatory Periods.” Middle Eastern Studies 36, no. 2, (2000): 48-81.
  • Klein, Menachem. “Joint Jewish and Muslim Holy Places, Religious Beliefs and Festivals in Jerusalem between the Late 19th Century and 1948.” Religions 9, no. 220, (2018): 1-10.
  • Koyuncu, Aşkın. “Osmanlı Devleti’nde Kilise ve Havra Politikasına Yeni Bir Bakış: Çanakkale Örneği.” Çanakkale Araştırmaları Türk Yıllığı 12, no. 16, (2014): 35-87.
  • Kramer, Gudrun. Filistin Tarihi; Osmanlı Fethinden İsrail Devleti’nin Kuruluşuna. çev. Suphi Nejat Ağırnaslı, İstanbul: Verita Yayınları, 2017.
  • Lenin, V. İ. Emperyalizm: Kapitalizmin En Yüksek Aşaması. çev. Cemal Süreyya, İstanbul: Eriş Yayınları, 2003.
  • Loewenberg, F.M. “A Synagogue on Har Habayit in the 7th Century: Dream or Historical Fact?.” Hakirah, the Flatbush Journal of Jewish Law and Though, no. 21 (2016): 253-262.
  • Ma’oz, Moshe. “The Role of The Temple Mount/Al-Haram Al-Saharif In The Deterioration of Muslim-Jewish Relations.” Approaching Religion 4, no. 2, (2004): 60-70.
  • Mandel, Neville J. “Ottoman Practice as Regards Jewish Settlement in Palestine: 1881-1908.” Middle Eastern Studies 11, no. 1 (1975): 33-46.
  • Memâlik-i Osmaniye’nin 1330 Senesi Nüfus İstatistiki, Dâhiliye Nezâreti Sicill-i Nüfus İdâre-i Umumiyesi Müdiriyeti Yayınları, Dersaadet (İstanbul), 1336.
  • Oğur, Furkan. “Osmanlı İmparatorluğu’nun Endülüs Yahudilerini Kabul Etme Nedenlerine Dair İnceleme.” International Journal of Cultural and Social Studies (IntJCSS) 9, no. 1, (2023): 46-60.
  • Öke, Mim Kemal. Siyonizm ve Filistin Sorunu (1880-1923), İstanbul: Timaş Yayınları, 2018.
  • Özcoşar, İbrahim. “Osmanlı Devleti’nde Gayrimüslimlerin Hukuki Durumu ve Millet Sistemi.” Dicle Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, no. 7, (2003): 124-139.
  • Ricca, Simone. “Heritage, Nationalism and the Shifting Symbolism of the Wailing Wall.” Jerusalem Quarterly; Institute for Palestine Studies, ed. Salim Tamari -Issam Nassar, no. 24, (2005): 169-188.
  • Said, Edward W. Kültür ve Empeyalizm. çev. Necmiye Alpay, İstanbul: Hil Yayın, 2014.
  • Sakin, Orhan. Osmanlı’da Etnik Yapı ve 1914 Nüfusu. İstanbul: Ekim Yayınları, 2008.
  • Schölch, Alexander. “Jerusalem in the 19th Century (1831-1917).” Jerusalem in History, (1989): 228-248.
  • Shaw, Stanford J. Osmanlı İmparatorluğu’nda ve Türkiye Cumhuriyeti’nde Yahudiler. çev. Meriç Sobutay, İstanbul: Kapı Yayınları, 2008.
  • Şeyban, Lütfi. Reconquista: Endülüs’te Müslüman-Hıristiyan İlişkileri. İstanbul: İz Yayıncılık, 2010.
  • Türem, Şule İsmihan. “Ortodoks Yahudilikteki Mesih İnancının Siyonizm’e Etkileri,” Pesa International Journal of Social Studies 5, no. 1 (2019): 28-41.
  • Uçar, Fuat. “Türk Düşüncesinde Osmanlıcılık Fikrinin Ortaya Çıkışı ve Türk Siyasal Hayatına Etkileri.” KSBD 10, no. 18, (2018): 81-108.
  • Yair Wallach. “Rethinking The Yishuv: Late-Ottoman Palestine’s Jewish Communities Revisited.” Journal of Modern Jewish Studies, (2016): 275-294.
  • Ze’evi, Dror. Kudüs, 17. Yüzyılda Bir Osmanlı Sancağında Toplum ve Ekonomi. çev. Serpil Çağlayan, İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları, 2000.
Toplam 45 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Ortadoğu Çalışmaları
Bölüm ARAŞTIRMA MAKALELERİ
Yazarlar

Yasemin Avcı 0000-0002-7939-0376

Yunus Emre Akyol 0000-0002-6834-0613

Proje Numarası 220K016
Yayımlanma Tarihi 30 Nisan 2025
Gönderilme Tarihi 15 Ocak 2025
Kabul Tarihi 3 Nisan 2025
Yayımlandığı Sayı Yıl 2025Sayı: Kudüs’te Kimlik ve Mekan

Kaynak Göster

Chicago Avcı, Yasemin, ve Yunus Emre Akyol. “Geç Osmanlı Ve İngiliz Mandası Döneminde Kudüs Yahudileri: Osmanlıcılık, Siyonizm Ve Emperyalizm Karşılaşmaları”. Filistin Araştırmaları Dergisi, sy. Kudüs’te Kimlik ve Mekan (Nisan 2025): 147-72. https://doi.org/10.34230/fiad.1621086.
 Kapak Resmi İndir

 Bu eser Creative Commons Atıf-GayriTicari 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.  Daha fazla bilgi için tıklayınız.


 Dizinler / Veri Tabanları: SCOPUS| EBSCO| INDEX ISLAMICUS| ERIH PLUS| MLA | INDEX COPERNICUS | CEEOL | SCIENTIFIC INDEXING  | DRJI | İSAM



FAD- Filistin Araştırmaları Dergisi

[BPS- Bulletin of Palestine Studies]


e-ISSN 2587-1862 

filistin.org