Öz
İsrail toplumu
sosyal çeşitliliğe ve hareketliliğe sahiptir. 19. Yüzyıla kadar bu çeşitlilik
ve hareketlilik Yahudilerin dine bakışlarından ve oluşan din altı gruplardan
kaynaklanmıştır. Anılan yüzyılda Sekülerizm düşüncesinin Yahudiler nezdinde
yayılmasıyla bu durum, dindar ve seküler Yahudiler olmak üzere iki ana başlığa
ayrılmıştır. Yine 19. Yüzyılda ortaya çıkmış olup ününün duyulması aynı
yüzyılın sonlarına denk gelen bir toplum hareketi olan Siyonizm bünyesinde de
bu çeşitliliğin olduğunu söylemek mümkündür. Siyonizm, başta Tanah olmak üzere
Yahudi dini literatüründe Kudüs ve civarını anlatmak için kullanılan
kelimelerden biri olan –aynı zamanda Kudüs’teki bir tepe- “Siyon”un
kullanılarak kısaca Yahudilerin kutsal topraklarda, Filistin’de bir devlet
oluşumu kurma arzuları şeklinde kısaca özetlenmektedir. Ancak Siyonizm fikrini
savunan gruplardan sayıca daha üstün olan Seküler Siyonistler, devlet kurulacak
topraklar olarak ne Kudüs ne de Filistin’i kitaplarında, çalışmalarında ve
amaçları için giriştikleri münasebetlerini anlattıkları günlüklerinde bir süre
zikretmemişlerdir. Siyonizm içindeki başka bir cephe olan Dini Siyonizm’in
öncüleri, Sekülerlerden çok yıllar önce Filistin konusunda ısrar etmişlerdir.
Siyonist Kongreleri sürecinde Filistin konusunda bazen taviz vermiş olmakla
birlikte, bunu her zaman bir dini temele oturtmuşlardır. Ancak bir dönem Uganda
Planı’nı destekleyerek arzularının aksine davranış göstermişlerdir. Bu
çalışmada, Dini Siyonizm fikrini savunanların Filistin konusundaki ısrarlarının
nedenleri, taviz sebepleri ve tavizden aldıkları dersler ele alınmıştır. Muhteviyatından
dolayı konu Dünya Siyonist Örgütü’nün fiiliyata başlaması öncesinden İkinci
Dünya Savaşına kadar sınırlandırılmıştır. Bu dönemden
sonrasında Dini Siyonizm destekçileri tarafından “Büyük İsrail” fikri gündeme
gelmektedir. Bu fikir ayrı bir çalışma konusu olması gerektiği düşüncesindeyiz.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Abramovitch, Ilana, Galvin, Sean, Jews of Brooklyn, University Press of New England, New York, 2002
- Adam, Baki, “Yahudilik (Judaism)”, Dinler Tarihi El Kitabı (Manual for History of Religions) Editor: Baki Adam, Grafiker Yayınları, Ankara, 2015
- Alroey, Gur, Zionism Without Zion, The Jewish Territorial Organization and Its Conflict with the Zionist Organization, Wayne State University Press, Michigan, 2016
- Armaoğlu, Fahir, 20. Yüzyıl Siyasi Tarihi, (Political History of the 21th Century) Türkiye İş Bankası Yayınları, İstanbul, 1992
- Avneri, Yosi, Rabbi Kook’s Vision: Timely or Premature?, Jewish Action, New York, 2004
- Besalel, Yusuf, Yahudilik Ansiklopedisi, (Encyclopedia for Judaism) Cilt 2, Gözlem Gazetecilik Basın ve Yayın A.Ş., İstanbul 2001
- Eisenberg, Ronald L., The Streets of Jerusalem: Who, What, Why, Devora Publishing, 2006
- Elkins, Dov Peretz, Shepherd of Jerusalem: A biography of Rabbi Abraham Isaac Kook, Author House, Indiana, 2005
- Engin, Vahdet, Pazarlık (Negotiation), Yeditepe Yayınları, İstanbul, 2015
- Firestone, Reuven, Holy War in Judaism, Oxford University Press, New York, 2012
- Ghanem, As'ad, Ethnic Politics in Israel: The Margins and the Ashkenazi Centre, Routledge, New York, 2010
- Kaplan, Lawrence J., Rabbi Abraham Isaac Kook and Jewish Spirituality, New York University Press, New York, 1995
- Kutluay, Yaşar, Siyonizm ve Türkiye (Zionism and Turkey), Akçağ Yayınları, Ankara, 1973
- Laqueur, Walter, A History of Zionism: From the French Revolution to the Establishment of the State of Israel, Schocken Books, New York, 2009
- Medoff, Rafael, Waxman, Chaim I., The A to Z of Zionism, Scarecrow Press Inc, Maryland, 2009
- Öke, Mim Kemal, Siyonizm ve Filistin Sorunu (Zionism and Palestinian Issue), Kırmızı Kedi, İstanbul
- Penslar, Derek, Zionism and Technocracy, Indiana University Press, Indiana, 1991
- Ravitzky, Aviezer, Messianism, Zionism, and Jewish Religious Radicalism, Trans: Michael Swirsky – Jonathan Chipman, University of Chicago Press, Chicago, 1996
- Schama, Simon, İki Rothschild: İsrail Devleti’nin Kuruluşu (Two Rothschilds and the land of Israel), Translate to Turkish: Belkıs Çorakçı Dişbudak, Alfa Tarih, İstanbul, 2016
- Schwartz, Dov, Faith at the Crossroads, BRILL, Leiden, 2002
- Schwartz, Dov, Religious Zionism, Academic Studies Press, Boston, 2009
- Shindler, Colin, A History of Modern Israel, Cambridge University Press, New York, 2013
- Sol Scharfstein, Understanding Israel, KTAV Publishing House Inc., Jersey City, 1994
- Solomon, Norman, “Zionism and Religion: The Transformation of an Idea”, The Annual of Rabbinic Judaism: Ancient, Medieval, and Modern, Vol:3 Editör: Alan Jeffery Avery Peck, William Scott Green, Jacob Neusner, BRILL, Leiden, 2000
- Sonuç, Yusuf Süha, “Kibbutzun İsrail Siyasetine Etkisine Kısa Bir Bakış (The Brief Overview of Kibbutz’s Effects on Israel Politics) ” İsrailiyat: İsrail ve Yahudi Çalışmaları Dergisi, no. 1 Kış/Winter 2017
- Pasachoff, Naomi E., A Concise History of the Jewish People, Rowman & Littlefield, Maryland, 2005
- Ravitzky, Aviezer, Messianism, Zionism, and Jewish Religious Radicalism, Trans: Michael Swirsky – Jonathan Chipman, University of Chicago Press, Chicago, 1996
- Rovner, Adam, In the Shadow of Zion, New York University Press, 2014
Öz
Israeli
society has social diversity. Up to the 19th century, this diversity
originated from the religious views of the Jews and from the religious
interpretations of the established religious groups. With the spread of
secularism in the 19th century, this diversity has been divided into
two main circles, religious and secular Jews. It is also possible to say that it
is also present in Zionism, an ideological and social movement that emerged in
the 19th century and was accepted by Jews in the same century. Zionism is
briefly summarized as the wishes of the Jews to form a state in Palestine.
However, the secular Zionists, who outnumber in World Zionist Organization, had
not mentioned for a time in their studies, ideological books regarding Zionism,
and diaries that their prospective state’s place is Palestine, Jerusalem. The
pioneers of Religious Zionism, another front within Zionism, insisted on
Palestine many years before the Secularists. They had always made it on
religious basis although they supported the Uganda Plan for a while and behaved
contrary to their wishes. In this study, reasons for insistence on the
Palestinian issue of those who advocate the idea of Religious Zionism, the
reasons for concessions and the lessons they have learnt from concession are
discussed. Due to its content, the topic is limited from the emerging World
Zionist Organization to the World War II. After the World War II and foundation
of State of Israel, the supporters of Religious Zionism bandied an idea: Greater
Israel. This idea is though that it should be a separate work.
Anahtar Kelimeler
Religious Zionism Palestine Holy Land Uganda Scheme Greater Israel
Kaynakça
- Abramovitch, Ilana, Galvin, Sean, Jews of Brooklyn, University Press of New England, New York, 2002
- Adam, Baki, “Yahudilik (Judaism)”, Dinler Tarihi El Kitabı (Manual for History of Religions) Editor: Baki Adam, Grafiker Yayınları, Ankara, 2015
- Alroey, Gur, Zionism Without Zion, The Jewish Territorial Organization and Its Conflict with the Zionist Organization, Wayne State University Press, Michigan, 2016
- Armaoğlu, Fahir, 20. Yüzyıl Siyasi Tarihi, (Political History of the 21th Century) Türkiye İş Bankası Yayınları, İstanbul, 1992
- Avneri, Yosi, Rabbi Kook’s Vision: Timely or Premature?, Jewish Action, New York, 2004
- Besalel, Yusuf, Yahudilik Ansiklopedisi, (Encyclopedia for Judaism) Cilt 2, Gözlem Gazetecilik Basın ve Yayın A.Ş., İstanbul 2001
- Eisenberg, Ronald L., The Streets of Jerusalem: Who, What, Why, Devora Publishing, 2006
- Elkins, Dov Peretz, Shepherd of Jerusalem: A biography of Rabbi Abraham Isaac Kook, Author House, Indiana, 2005
- Engin, Vahdet, Pazarlık (Negotiation), Yeditepe Yayınları, İstanbul, 2015
- Firestone, Reuven, Holy War in Judaism, Oxford University Press, New York, 2012
- Ghanem, As'ad, Ethnic Politics in Israel: The Margins and the Ashkenazi Centre, Routledge, New York, 2010
- Kaplan, Lawrence J., Rabbi Abraham Isaac Kook and Jewish Spirituality, New York University Press, New York, 1995
- Kutluay, Yaşar, Siyonizm ve Türkiye (Zionism and Turkey), Akçağ Yayınları, Ankara, 1973
- Laqueur, Walter, A History of Zionism: From the French Revolution to the Establishment of the State of Israel, Schocken Books, New York, 2009
- Medoff, Rafael, Waxman, Chaim I., The A to Z of Zionism, Scarecrow Press Inc, Maryland, 2009
- Öke, Mim Kemal, Siyonizm ve Filistin Sorunu (Zionism and Palestinian Issue), Kırmızı Kedi, İstanbul
- Penslar, Derek, Zionism and Technocracy, Indiana University Press, Indiana, 1991
- Ravitzky, Aviezer, Messianism, Zionism, and Jewish Religious Radicalism, Trans: Michael Swirsky – Jonathan Chipman, University of Chicago Press, Chicago, 1996
- Schama, Simon, İki Rothschild: İsrail Devleti’nin Kuruluşu (Two Rothschilds and the land of Israel), Translate to Turkish: Belkıs Çorakçı Dişbudak, Alfa Tarih, İstanbul, 2016
- Schwartz, Dov, Faith at the Crossroads, BRILL, Leiden, 2002
- Schwartz, Dov, Religious Zionism, Academic Studies Press, Boston, 2009
- Shindler, Colin, A History of Modern Israel, Cambridge University Press, New York, 2013
- Sol Scharfstein, Understanding Israel, KTAV Publishing House Inc., Jersey City, 1994
- Solomon, Norman, “Zionism and Religion: The Transformation of an Idea”, The Annual of Rabbinic Judaism: Ancient, Medieval, and Modern, Vol:3 Editör: Alan Jeffery Avery Peck, William Scott Green, Jacob Neusner, BRILL, Leiden, 2000
- Sonuç, Yusuf Süha, “Kibbutzun İsrail Siyasetine Etkisine Kısa Bir Bakış (The Brief Overview of Kibbutz’s Effects on Israel Politics) ” İsrailiyat: İsrail ve Yahudi Çalışmaları Dergisi, no. 1 Kış/Winter 2017
- Pasachoff, Naomi E., A Concise History of the Jewish People, Rowman & Littlefield, Maryland, 2005
- Ravitzky, Aviezer, Messianism, Zionism, and Jewish Religious Radicalism, Trans: Michael Swirsky – Jonathan Chipman, University of Chicago Press, Chicago, 1996
- Rovner, Adam, In the Shadow of Zion, New York University Press, 2014
Ayrıntılar
| Birincil Dil | İngilizce |
|---|---|
| Konular | Siyaset Bilimi |
| Bölüm | ARAŞTIRMA MAKALELERİ |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 15 Ağustos 2018 |
| Gönderilme Tarihi | 22 Mayıs 2018 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2018Sayı: 3 |
- Makale Dosyaları
Bu eser Creative Commons Atıf-GayriTicari 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır. Daha fazla bilgi için tıklayınız.
Dizinler / Veri Tabanları: SCOPUS| EBSCO| INDEX ISLAMICUS| MLA | INDEX COPERNICUS | CEEOL | SCIENTIFIC INDEXING | DRJI | İSAM
FAD- Filistin Araştırmaları Dergisi
[BPS- Bulletin of Palestine Studies]
[כתב העת ללימודים פלסטיניים]
[مجلة دراسات فلسطينية ]
E-ISSN 2587-1862