Arkeolojik çalışmalar
sonucu gün yüzüne çıkan eserlerin tarihî önemi anlaşılıncaya kadar, Eski İsrail
tarihini anlatmada kullanılan yegâne kaynak Eski Ahit idi. Eski Ahit’in Babil
kralı II. Nabukadnezar’ın M.Ö. 586 yılında Yahuda Krallığı’nı egemenliği altına
alıp buradaki halkı Babil’e sürmesinden sonra yazıya geçirildiği
düşünülmektedir. Eski Ahit İsrail halkının tarihî hafızasını ortaya
koymaktadır. Ancak yazmanların bu hafızayı kaydederken kullandığı terimlerin
farklılığı tarih yanılgısına (anakronizm) sebep olmuştur. Eski Ahit’te ortaya
çıkan bu durum bilim insanlarınca “Dört Kaynak Teorisi” adı altında
incelenmiştir. Teoriye göre Yahvist (J) metinler, metinlerin en eskisi olup
Yaratılış ve Çıkış kitaplarının bir bölümünü konu almaktadır. Elohist (E)
metinlerinin M.Ö. 750 dolaylarında yazıldığı tahmin edilmektedir. Babil sürgünü
dönemi ve sonrasında yazıldığı düşünülen Ruhbani (P) metinler ve dinî konuları
içeren M.Ö. 7. yy.’a tarihlendirilen Tesniye (D) metinleri ile Eski Ahit
tamamlanmıştır[1].
Babil kültürü ve tarih yazımı etkisi altında kaydedilen İsrail halkının kutsal
kitabı, arkeoloji biliminin gün yüzüne çıkardığı eserler doğrultusunda bilgiler
vermeye başlayınca, bilim insanlarının İsrail tarihini aydınlatmadaki araçları
çeşitlenmiştir. Özellikle Eski Ahit’in Krallar ve Tarihler kitapları Babil,
Asur ve Pers tarihleri ile eş zamanlıdır. Bizim bu çalışmadaki amacımız, İsrail
ve Yahuda Krallıkları hakkında bilgi veren Tel Dan Steli, Meşa Steli, Kurkh
Monoliti, Siyah Dikilitaş, Tel el Rimah Steli, Lakiş Kuşatması Kabartmaları,
İsrail ve Yahuda Krallıkları üzerine düzenlenen Asur ve Babil seferleri
hakkında bilgi veren kral yıllıkları gibi yazılı ve arkeolojik verileri
tanıtmaktır.
[1] Mustafa Yiğitoğlu, “Hz.
Musa’ya Atfedilen Kitapların Farklı Redaksiyonları”, JASSS 5-7 (2012): 812-814.
İsrail ve Yahuda Krallıkları Kurkh Monoliti Siyah Dikilitaş Tel el Rimah Steli Lakiş Kuşatması
Until the historical importance of the artifacts of archeology came to light, the only source of Ancient Israel’s history was the Old Testament. It is generally accepted that the Old Testament was written by the exiles, after the kingdom of Judah was subjugated in 586 BC. by the Babylonian king Nebuchadnezzar II. While the Old Testament reveals the historical memory of the people of Israel, the difference between the terms used by the writers while recording this memory has led to anachronism. This situation, which emerged in the Old Testament, has been studied by scholars under the name "Four-Source Hypothesis". By this diversity the books of Kings and Chronicles gave synchronized information with Babylonian, Assyrian and Persian histories. Our purpose in this study is to introduce the Tel Dan Stela, Mesha Stela, Kurkh Monolith, Black Obelisk, Tel el Rimah Stela, Lachish Siege Reliefs, Siloam Tunnel Inscription, building remains which are thought to be used as warehouses associated with the King Solomon period and Assyrian and Babylonian Kings Inscriptions about the expeditions on the kingdoms of Israel and Judah that enlightened the Israel and Judah Kingdoms History.
Israel and Judah Kingdoms Kurkh Monolith Black Obelisk Tell el Rimah Stela Lachish Siege
Birincil Dil | Türkçe |
---|---|
Bölüm | ARAŞTIRMA MAKALELERİ |
Yazarlar | |
Yayımlanma Tarihi | 30 Ocak 2018 |
Gönderilme Tarihi | 17 Aralık 2017 |
Yayımlandığı Sayı | Yıl 2017Sayı: 2 |
Bu eser Creative Commons Atıf-GayriTicari 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır. Daha fazla bilgi için tıklayınız.
Dizinler / Veri Tabanları: SCOPUS| EBSCO| INDEX ISLAMICUS| ERIH PLUS| MLA | INDEX COPERNICUS | CEEOL | SCIENTIFIC INDEXING | DRJI | İSAM
FAD- Filistin Araştırmaları Dergisi
[BPS- Bulletin of Palestine Studies]
e-ISSN 2587-1862