Öz
ÖZET
Filistin’deki
kutsal şehirlerin çevresinde yer alan köylerin temel geçim kaynağı büyük oranda
ekili tarıma ve hayvancılığa dayanmaktadır. Bu bölgede kaza ve sancaklara yakın
veya uzak olsun, köylerin taşra yönetimi ve devlet merkezi ile olan
ilişkilerini köylerde yerleşik halkın Şeyhül’l-Karye dedikleri köy şeyhi
düzenlerdi. Yani Osmanlı merkezî yönetimi ve Filistin’deki taşra idarecileri
vergilerin toplanması başta olmak üzere, asker celbi ve asayiş olayları gibi
hususlarda bu kişileri muhatap alırlardı. Aynı zamanda köylerdeki asayiş ve
sosyal nizamdan da bu kişiler sorumlu tutulurdu. Köy
şeyhlerinin bilinen bu özelliklerinden dolayı üzerlerine yüklenen vazifeleri
yapıp yapmadıkları, vergileri zamanında toplayıp muhassıllara teslim edip
etmedikleri ve en mühimi köyde güvenliği sağlayıp sağlayamadıkları titizlikle
takip edilirdi. Meydana gelen olumsuz durumlarda varsa köydeki bir başka
ailenin şeyhi köy şeyhi atanırdı. Bu çalışmada el-Halil Kazasına yakın bir bölgede
bulunan Dura köyünde yaşayan iki gurup arasında uzun zamandır var olan şeyhlik
çatışmasının 1863 yılındaki sebepleri, gelişimi ve sonuçları ele alınmıştır.
Konu işlenirken İstanbul Başbakanlık Osmanlı Arşivinde sadece bu hadiseye
mahsus oluşturulan dosyadaki belgeler kullanılmıştır.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Arşiv Vesikaları Başbakanlık Osmanlı Arşivi Cevdet Tasnifi Adliye Belgeleri (C.ADL), 1155, 1.
- Başbakanlık Osmanlı Arşivi İrade Meclis-i Vala belgeleri (İ. MVL), 492, 22279, 1, 10, 15.
- Başbakanlık Osmanlı Arşivi Meclis-i Vala Belgeleri (MVL), 769/94-2,3.
- Matbu Yayınlar ve İnternet Kaynakları
- DEBBAĞ, Mustafa Murad, Mevsuatü Biladuna Filistin, c.cilt V, Beyrut 2002.
- FAYDA, Mustafa, “ Kahtân”, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, Cilt XXIV, İstanbul 2001, s. 201-202.
- GÜNEŞ, Hasan Hüseyin, XVI. Asırda Kudüs'te Meğâribe Mahallesi ve Cemaati, Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Basılmamış Doktora Tezi, Afyonkarahisar 2014.
- HÜLAGU, Orhan” Osmanlının Son Döneminde Filisti’inİktisadi ve İctimai Durumuna Bakış,” Ankara Üniversitesi Osmanlı Tarihi Araştırmaları Merkezi Dergisi(OTAM), Sayı 9, Ankara 1998, s.503-537.
- KARMON, Yehuda “Changes in The Urban Geograpy of Hebron During The Nineteenth Centruy”, Studies on Palestine During Ottoman Period, Ed: Moshe Moiz, Jerusalem 1975, s. 70-86.
- Reilly, James, “ThePeasantry of LateOttomanPalestine”, Journal of Paletine Studies, V.10, No:4 California Summer 1981, pp.82-97.
- SİNGER, Amy, Kadılar Kullar Kudüslü Köylüler, (çev. Sema Bultsuz, .) İstanbul 1994.
- http://www.palestineremembered.com/GeoPoints/Dura_982/ar/index.html.
Öz
The means of living of
the villages taking place around the Holy Cities in Palestine were mainly based
agriculture and animal husbandry. Called as “Şeyhül’l-Karye” by the settled
public in the villages, the sheikhs of the villages regulated the relationships
of the villages in this area with the provincial government and centre of the
state. Namely, the Ottoman centralized administration and the rural
administrators in Palestine held this people responsible on such issues as tax
collection. At the same time, these people were also held responsible for the
public security and social order in villages. Due to these responsibilities of the
sheikhs of the villages, it was followed meticulously whether they fulfilled
their duties, whether they collected the taxes at the right time and submitted
them to the tax collectors,and most importantly, whether they maintained security.
If adverse developments took place, On the negative situations occurring,
another sheikh from a different family (if available) was appointed as the
sheikh of the village. The present study addresses the reasons, development, and
conclusions of a conflict over sheikdom that broke out in 1863 between two
groups living in Dura. Fortt he study Ottoman Archives of Prime Ministry in
Istanbul were used.
Anahtar Kelimeler
Palestine Public Order Holy Cities el-Halil Hebron Dura village
Kaynakça
- Arşiv Vesikaları Başbakanlık Osmanlı Arşivi Cevdet Tasnifi Adliye Belgeleri (C.ADL), 1155, 1.
- Başbakanlık Osmanlı Arşivi İrade Meclis-i Vala belgeleri (İ. MVL), 492, 22279, 1, 10, 15.
- Başbakanlık Osmanlı Arşivi Meclis-i Vala Belgeleri (MVL), 769/94-2,3.
- Matbu Yayınlar ve İnternet Kaynakları
- DEBBAĞ, Mustafa Murad, Mevsuatü Biladuna Filistin, c.cilt V, Beyrut 2002.
- FAYDA, Mustafa, “ Kahtân”, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, Cilt XXIV, İstanbul 2001, s. 201-202.
- GÜNEŞ, Hasan Hüseyin, XVI. Asırda Kudüs'te Meğâribe Mahallesi ve Cemaati, Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Basılmamış Doktora Tezi, Afyonkarahisar 2014.
- HÜLAGU, Orhan” Osmanlının Son Döneminde Filisti’inİktisadi ve İctimai Durumuna Bakış,” Ankara Üniversitesi Osmanlı Tarihi Araştırmaları Merkezi Dergisi(OTAM), Sayı 9, Ankara 1998, s.503-537.
- KARMON, Yehuda “Changes in The Urban Geograpy of Hebron During The Nineteenth Centruy”, Studies on Palestine During Ottoman Period, Ed: Moshe Moiz, Jerusalem 1975, s. 70-86.
- Reilly, James, “ThePeasantry of LateOttomanPalestine”, Journal of Paletine Studies, V.10, No:4 California Summer 1981, pp.82-97.
- SİNGER, Amy, Kadılar Kullar Kudüslü Köylüler, (çev. Sema Bultsuz, .) İstanbul 1994.
- http://www.palestineremembered.com/GeoPoints/Dura_982/ar/index.html.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | ARAŞTIRMA MAKALELERİ |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 30 Ocak 2018 |
| Gönderilme Tarihi | 15 Kasım 2017 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2017Sayı: 2 |
- Makale Dosyaları
Bu eser Creative Commons Atıf-GayriTicari 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır. Daha fazla bilgi için tıklayınız.
Dizinler / Veri Tabanları: SCOPUS| EBSCO| INDEX ISLAMICUS| ERIH PLUS| MLA | INDEX COPERNICUS | CEEOL | SCIENTIFIC INDEXING | DRJI | İSAM
FAD- Filistin Araştırmaları Dergisi
[BPS- Bulletin of Palestine Studies]
e-ISSN 2587-1862