Filistin Araştırmaları Dergisi

Öz

Yıldırım Ordular Grubu'nun Birinci Dünya Savaşı Filistin Cephesi'nde Nablus Meydan Muharebesi'nde İngiliz kuvvetlerine karşı ağır yenilgisi ve sonrasında yaşananlar günümüzde bile tartışılmaya devam edilmektedir. Bu çalışmada da tarihimizin en kara günlerinden biri olan 19 Eylül 1918 öncesi ve sonrası genel hatlarıyla ortaya konmuş, bu trajedi de akla takılan bazı sorulara da cevap aranmaya çalışılmıştır. Bu soruların başında da Yıldırım Orduları Komutanı Liman von Sanders Paşa'nın kuvvetli istihbarata rağmen, ana saldırıyı neden sahil tarafı yerine Şeria Irmağı tarafından beklediği gelmektedir. Öyle görünüyor ki; Kuzey Arap Ordusu ve Bedevi Kuvvetlerinin cephe hattının neredeyse 75 km gerisinde olan , stratejik demiryolu kavşağı Deraa ve etrafındaki istasyonlara yaptığı saldırıdan 3 gün öncesinden başlayan etkili baskınlar Yıldırım genel karargahını büyük endişeye sürüklemiş, önemli ihtiyatlarını da burada kullanmasına neden olmuştur. Mısır Seferi Kuvvetler komutanı General Allenby'de zaten bunu amaçlamıştı. İkinci önemli tartışma konusu ise Mustafa Kemal Paşa'nın 7.Ordusunun cepheyi terketmesi meselesidir. Oysa muharebe incelendiğinde dağlık bir arazide konuşlanmış 7.Ordu birliklerinin İngilizler karşısında hemen çekilme bir yana büyük bir özveriyle mücadele ettikleri görülmüştü. 7.Ordu'nun geri çekilme kararı alması kendi cephesindeki gelişmelerden kaynaklanan bir durum değildi. Ayrıca, Batı cephesinde bulunmamış, gelişmeleri takip edememiş Liman Paşa'nın esnek savunma yerine düz hatta savunmayı benimsemesi mağlubiyeti hazırlayan nedenlerin başında gelmektedir. Şeria nehrinden geçişi sağlayan iki köprünün güvenliği konusunda geç kalınması az daha 7.Ordu'nun da mahvına neden oluyordu.
Şüphesiz ki; yenilgiler popüler kültürde pek hatırlanmak istenmese de aslında ileriye yönelik bir çok ders barındırırlar. Nablus trajesinde olduğu gibi umutsuz anlarda bile esir olmamak için çabalayan , mücadele edenlerin hatıralarını da yaşatmamıza vesile olurlar.