Bulletin of Palestine Studies

Abstract

2023 yılı Ekim ayından itibaren dünya gündeminin önde gelen konularının başında Filistin meselesi gelmektedir. Türkiye’de ise konu insani yönünün yanında İslam dini açısından kutsal sayılan mekanların bölgede olması sebebiyle de ayrı bir hassasiyete sebep olmaktadır. Bu durumun doğal sonucu olarak Filistin meselesi iç politik gündemin önemli başlıklarından birisi haline gelmekte, siyasal aktörler tarafından konsolidasyon unsuru olarak da görülebilmektedir. 2024 yılı mahalli idareler seçimi sürecinde ve sonrasında yaşanan birçok siyasal gelişme Filistin meselesinin Türk siyasal hayatındaki yerine işaret etmektedir. Çalışmada Türkiye ile Filistin arasında imzalanan anlaşmalar ve bu anlaşmaların etkisi ortaya koyulmak istenmiştir. Bu doğrultuda nitel analiz sürecinde doküman analizi (yasama belgeleri ve uluslararası anlaşma metinleri), nicel analiz sürecinde ise betimsel istatistik (frekans dağılım) yöntemleri tercih edilmiştir. Esasen bu tür çalışmalarda ekonomik parametreler daha sağlıklı sonuç vermesine rağmen, Filistin’in gümrük süreçleri İsrail üzerinden ilerlemesi sebebiyle, ekonomik veriler çalışma açısından anlamlı sonuç vermekten uzak olarak değerlendirilmiştir. Bu çerçevede anlaşmaların uygulamaya yansımasının tespit edilmesi açısından yapılan nicel analizde eğitim işbirliği alanı tercih edilmiştir. Çalışmada ilk önce uluslararası anlaşmaların Türk hukukundaki yeri hakkında kısaca bilgi verildikten sonra, Türkiye ile Filistin arasında imzalanan anlaşmalar ele alınmıştır. Bu süreçte, temel veri kaynağı olarak Resmî Gazete’de yayımlanan ve kamuya açık uluslararası anlaşmalar esas alınmıştır. Bununla birlikte anayasa ve parlamento hukukunun temel veri kaynaklarından olan Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Genel Kurul tutanakları ve TBMM Dışişleri Komisyonu tutanakları incelenmiştir. Bu tutanaklardan muhalefet partilerinin Filistin meselesine bakış açısıyla ilgili birtakım veriler elde edinilmesi hedeflenmiştir. Polis eğitim işbirliğine ilişkin veriler incelendiğinde, Polis Akademisinde öğrenim gören yabancı uyruklu öğrenciler arasında Filistinli öğrencilerin sayısal ve oransal olarak en büyük grubu oluşturduğu görülmektedir. Genel yükseköğretim verileri değerlendirildiğinde, Türk yükseköğretim sistemi içerisinde, nüfusa oranla dördüncü en fazla öğrencisi olan ülkenin Filistin olması, Türkiye Cumhuriyeti Devletinin aktif ve hedef odaklı Filistin politikasına işaret etmektedir. Türkiye- Filistin arasından imzalanan anlaşmaların TBMM’de neredeyse oybirliği ile kabul edilmiş olduğuna ilişkin veriler de konunun partiler üstü bir mesele olarak görülmeye başlandığına yönelik olarak değerlendirilebilir.