Araştırma Makalesi
Yıl 2018,
Cilt: 9 Sayı: 25, 173 - 195, 06.01.2019
Öz
The
relationship between market concentration and firm performance is one of the
most important topics in industrial economics. In this study, the market
concentration indexes of pestil-köme sector, which has become the most
important production market of Gümüşhane province, are calculated and the
factors determining the market concentration are analyzed within the framework
of ARDL model based on the pestil-köme production data of 2002-2017 period. The
most important finding obtained from the study shows that the concentration in
the sector has decreased during the period of 2002-2017. When sub-periods are
examined, high density was observed in the market in the period of 2002-2007,
the market was competitive in 2007-2012 and the concentration increased again
in the period of 2012-2017. In addition, it is found that the calculated
Rosenbulth Index is the most suitable concentration index in the market
concentration analysis. As a result of
this analysis, it is concluded that while local population and prices lead to
increase market concentration while in the short term the number of tourists
trigger to increase market concentration.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Akardeniz E. ve Kıraç F. (2015), “Rekabet ve Yoğunlaşma Düzeyinin Ölçülmesi: Gaziantep Teknik Tekstiller Piyasası”, Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, C. 3, S. 10: 451-472.
- Aktaş E. ve Yurdakul O. (2001), “The Analysis of Flour Mill Industry in Turkey”, Munich Personal Repec Archive, 1-15.
- Bikker, J. A.ve Haaf K. (2002), “Measures Of Competition And Concentration in The Banking Industry: A Review of the Literature”, Economic And Financial Modelling, C. 9, S. 2: 53-98.
- Cetorelli N. (1999), “Competitive Analysis in Banking: Appraisal of The Methodologies”, Economic Perspectives, Federal Reserve Bank of Chicago, C. 23: 2-15.
- Davies H. (1991), Managerial Economics For Business Management and Accounting, Pitman Public Co, 2. Ed, New York.
- Davies S. (1979), Choosing Between Concentration Indices: The Iso-Concentration Curve”, Economica, S. 46: 67-75.
- Durukan T. ve Hamurcu Ç. (2009), “Mobil İletişimde Pazar Yoğunlaşması”, Journal of Black Sea Studies,C. 6,S. 22: 75-86.
- Günlü A. (2011), “Çiğ Süt Pazarlamasında Süt Sanayi İşletmelerinde Firma Yoğunlaşma Oranlarının Araştırılması: Burdur İli Örneği”, Kafkas Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi, C. 17, S. 1: 101-106.
- Hall M. ve Tideman N.; (1967), “Measures Of Concentration”, American Statistical Association Journal, C. 62, S. 317: 162-168.
- Hannah L. ve Kay J.A.; (1977), Concentration in Modern Industry, Macmillan Press, London.
- Hause J. C. (1977), “The Measurement of Concentrated Industrial Structure and the Size Distribution of Firms”, Annals of Economic And Social Measurement, C. 6, S. 1: 73-107.
- Hazar A., Sunal O., Babuşçu Ş. ve Sezgin A. Ö.; (2017), “Türk Bankacılık Sektöründe Piyasa Yoğunlaşması: 2001 Krizi Öncesi ve Sonrasının Karşılaştırılması”, Maliye ve Finans Yazıları, C.1, S. 107: 42-68.
- Herfındahl O. C. (1959), Copper Costs And Prices: 1870-1957, Baltimore, Published For Resources For The Future By Johns Hopkins Press.
- Hirschman A. (1964), “The Paternity Of An Index”, The American Economic Review, C. 54, S. 5: 761-762.
- Horvarth J. (1970), “Suggestion for a Comprehensive Measure of Concentration”, Southern Economic Journal, S. 36: 446- 452.
- İpek E. ve İpek Ö.; (2018), “Market Structure Of The Turkish Pharmaceutical Industry”, Business And Economics Research Journal, C. 9, S. 3: 449-462.
- Kulaksızoğlu T. (2004), “Measuring The Effectiveness Of Competition Policy: Evidence From The Turkish Cement Industry”, Munich Personal Repec Archive.
- Narayan P. K. (2004), “Fiji’s Tourism Demand: the Ardl Approach to Cointegration”, Tourism Economics, C. 10, S. 2: 193-206.
- Narayan P. K. ve Narayan S. (2004), “Determinats of Demand of Fiji’s Exports: An Empirical Investigation”, The Developing Economics, C. 17, S. 1: 95-112.
- Narayan P. K. ve Narayan S. (2005), “Estimating Income And Price Elasticities Of Imports For Fiji İn A Cointegration Framework”, Economic Modelling, C. 22, S. 3: 423-438.
- Özbek F. Ş. ve Fidan H. (2016), “Konya İlinde Buğday Üretiminde Kullanılan Tarım İlaçları Piyasa Yapısının Belirlenmesi Üzerine Bir Araştırma”, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Doğa Bilimleri Dergisi, C. 19, S. 2: 147-151.
- Pavic I., Galetic F. ve Kramaric T. P. (2012), “Level of Concentration in Banking Markets and Length Of Eu Membership”, World Academy of Science, Engineering And Technology, C. 6, S. 1: 729-734.
- Pehlivanoğlu F. ve Tekçe E. (2013), “Türkiye Elektrik Enerjisi Piyasasında Herfindahl-Hirschman ve Crm Endeksleri ile Yoğunlaşma Analizi”, Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, C. 13, S. 2: 363-385.
- Pesaran M. H. ve Shin Y. (1995), “An Autoregressive Distributed Lag Modelling Approach To Cointegration Analysis”, Econometric Society Monographs, S. 31: 371-413Pesaran M. H. (1996), “The Role of Economic Theory in Modelling the Long Run”, Economic Journal, S. 107: 178-191.
- Pesaran M. H., Shin Y. ve Smith R. (1999), “Bounds Testing Approaches to the Analysis Of Longrun Relationships”, Cambridge Working Papers in Economics 9907, Faculty of Economics, University of Cambridge.
- Pesaran M. H. ve Smith R. (2001), “Bounds Testing Approaches To The Analysis Of Level Relationships” Journal of Applied Econometrics, John Wiley & Sons, Ltd., C. 16, S. 3: 289-326.
- Rosenbluth G. (1955), “Measures of Concentration”, içinde Business Concentration And Price Policy, Princeton University Press: 57-99.
- Schmalensee R. (1988), “Industrial Economics: An Overview”, The Economic Journal, C. 98, S. 392: 643-681.
- Shannon E. C. ve Weaver W. (1948), “A Mathematical Theory of Communication”, The Bell System Technical Journal, S. 27: 379-423.
- Shy O. (1995), Industrial Organization: Theory And Applications, New York: MIT Press.
- White A. P. (1982), “A Note on Market Structure Measures and the Characteristics of the Markets that They Measure”, Southern Economic Journal: 542-549.
- Yayla M. (2004), “Türk Bankacılık Sektöründe Yoğunlaşma ve Rekabet: 1995-2005”, Bankacılık ve Finansal Piyasalar, C. 1, S. 1: 35-61.
- Yıldız F. (2012), “Türkiye’de Mobil Telekomünikasyon ve Geniş Bant İnternet Hizmetleri Sektöründe Pazar Yoğunlaşmasının Analizi”, S.D.Ü. Vizyoner Dergisi, C. 3, S. 6: 47-72.
Yıl 2018,
Cilt: 9 Sayı: 25, 173 - 195, 06.01.2019
Öz
Piyasa yoğunlaşması ile firma performansı arasındaki
ilişki endüstri iktisadının önemli tartışma konuları arasında yer almaktadır.
Yoğunlaşma, sektördeki toplam üretiminin önemli bölümünün hangi ölçüde az
sayıdaki firma tarafından sağladığına işaret eder. Bu çalışmada Gümüşhane
ilinin en önemli üretim piyasası haline gelen pestil-köme sektörünün 2002-2017
dönemi üretim verilerinden yola çıkarak yoğunlaşma endeksleri hesaplanmış ve
ARDL modeli çerçevesinde söz konusu piyasanın yoğunlaşmasını belirleyen
faktörler analiz edilmiştir. Çalışmadan elde edilen bulguların başında, 2002-2017
dönemi boyunca sektörde yoğunlaşma genel olarak azalmakla birlikte, 2002-2007
döneminde yüksek yoğunluk, 2007-2012 döneminde rekabetçi ve 2012-2017 döneminde
ise tekrar yoğunlaşmanın arttığı gözlemlenmiştir. Hesaplanan Rosenbulth
Endeksinin söz konusu piyasa için yapılan analize en uygun yoğunlaşma endeksi
olduğu, bu endekse bağlı olarak yapılan analiz çerçevesinde uzun dönemde yerel
nüfusun ve fiyatların, kısa dönemde ise şehre gelen turist sayısının
yoğunlaşmayı arttırdığı yönünde bulgulara ulaşılmıştır.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Akardeniz E. ve Kıraç F. (2015), “Rekabet ve Yoğunlaşma Düzeyinin Ölçülmesi: Gaziantep Teknik Tekstiller Piyasası”, Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, C. 3, S. 10: 451-472.
- Aktaş E. ve Yurdakul O. (2001), “The Analysis of Flour Mill Industry in Turkey”, Munich Personal Repec Archive, 1-15.
- Bikker, J. A.ve Haaf K. (2002), “Measures Of Competition And Concentration in The Banking Industry: A Review of the Literature”, Economic And Financial Modelling, C. 9, S. 2: 53-98.
- Cetorelli N. (1999), “Competitive Analysis in Banking: Appraisal of The Methodologies”, Economic Perspectives, Federal Reserve Bank of Chicago, C. 23: 2-15.
- Davies H. (1991), Managerial Economics For Business Management and Accounting, Pitman Public Co, 2. Ed, New York.
- Davies S. (1979), Choosing Between Concentration Indices: The Iso-Concentration Curve”, Economica, S. 46: 67-75.
- Durukan T. ve Hamurcu Ç. (2009), “Mobil İletişimde Pazar Yoğunlaşması”, Journal of Black Sea Studies,C. 6,S. 22: 75-86.
- Günlü A. (2011), “Çiğ Süt Pazarlamasında Süt Sanayi İşletmelerinde Firma Yoğunlaşma Oranlarının Araştırılması: Burdur İli Örneği”, Kafkas Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi, C. 17, S. 1: 101-106.
- Hall M. ve Tideman N.; (1967), “Measures Of Concentration”, American Statistical Association Journal, C. 62, S. 317: 162-168.
- Hannah L. ve Kay J.A.; (1977), Concentration in Modern Industry, Macmillan Press, London.
- Hause J. C. (1977), “The Measurement of Concentrated Industrial Structure and the Size Distribution of Firms”, Annals of Economic And Social Measurement, C. 6, S. 1: 73-107.
- Hazar A., Sunal O., Babuşçu Ş. ve Sezgin A. Ö.; (2017), “Türk Bankacılık Sektöründe Piyasa Yoğunlaşması: 2001 Krizi Öncesi ve Sonrasının Karşılaştırılması”, Maliye ve Finans Yazıları, C.1, S. 107: 42-68.
- Herfındahl O. C. (1959), Copper Costs And Prices: 1870-1957, Baltimore, Published For Resources For The Future By Johns Hopkins Press.
- Hirschman A. (1964), “The Paternity Of An Index”, The American Economic Review, C. 54, S. 5: 761-762.
- Horvarth J. (1970), “Suggestion for a Comprehensive Measure of Concentration”, Southern Economic Journal, S. 36: 446- 452.
- İpek E. ve İpek Ö.; (2018), “Market Structure Of The Turkish Pharmaceutical Industry”, Business And Economics Research Journal, C. 9, S. 3: 449-462.
- Kulaksızoğlu T. (2004), “Measuring The Effectiveness Of Competition Policy: Evidence From The Turkish Cement Industry”, Munich Personal Repec Archive.
- Narayan P. K. (2004), “Fiji’s Tourism Demand: the Ardl Approach to Cointegration”, Tourism Economics, C. 10, S. 2: 193-206.
- Narayan P. K. ve Narayan S. (2004), “Determinats of Demand of Fiji’s Exports: An Empirical Investigation”, The Developing Economics, C. 17, S. 1: 95-112.
- Narayan P. K. ve Narayan S. (2005), “Estimating Income And Price Elasticities Of Imports For Fiji İn A Cointegration Framework”, Economic Modelling, C. 22, S. 3: 423-438.
- Özbek F. Ş. ve Fidan H. (2016), “Konya İlinde Buğday Üretiminde Kullanılan Tarım İlaçları Piyasa Yapısının Belirlenmesi Üzerine Bir Araştırma”, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Doğa Bilimleri Dergisi, C. 19, S. 2: 147-151.
- Pavic I., Galetic F. ve Kramaric T. P. (2012), “Level of Concentration in Banking Markets and Length Of Eu Membership”, World Academy of Science, Engineering And Technology, C. 6, S. 1: 729-734.
- Pehlivanoğlu F. ve Tekçe E. (2013), “Türkiye Elektrik Enerjisi Piyasasında Herfindahl-Hirschman ve Crm Endeksleri ile Yoğunlaşma Analizi”, Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, C. 13, S. 2: 363-385.
- Pesaran M. H. ve Shin Y. (1995), “An Autoregressive Distributed Lag Modelling Approach To Cointegration Analysis”, Econometric Society Monographs, S. 31: 371-413Pesaran M. H. (1996), “The Role of Economic Theory in Modelling the Long Run”, Economic Journal, S. 107: 178-191.
- Pesaran M. H., Shin Y. ve Smith R. (1999), “Bounds Testing Approaches to the Analysis Of Longrun Relationships”, Cambridge Working Papers in Economics 9907, Faculty of Economics, University of Cambridge.
- Pesaran M. H. ve Smith R. (2001), “Bounds Testing Approaches To The Analysis Of Level Relationships” Journal of Applied Econometrics, John Wiley & Sons, Ltd., C. 16, S. 3: 289-326.
- Rosenbluth G. (1955), “Measures of Concentration”, içinde Business Concentration And Price Policy, Princeton University Press: 57-99.
- Schmalensee R. (1988), “Industrial Economics: An Overview”, The Economic Journal, C. 98, S. 392: 643-681.
- Shannon E. C. ve Weaver W. (1948), “A Mathematical Theory of Communication”, The Bell System Technical Journal, S. 27: 379-423.
- Shy O. (1995), Industrial Organization: Theory And Applications, New York: MIT Press.
- White A. P. (1982), “A Note on Market Structure Measures and the Characteristics of the Markets that They Measure”, Southern Economic Journal: 542-549.
- Yayla M. (2004), “Türk Bankacılık Sektöründe Yoğunlaşma ve Rekabet: 1995-2005”, Bankacılık ve Finansal Piyasalar, C. 1, S. 1: 35-61.
- Yıldız F. (2012), “Türkiye’de Mobil Telekomünikasyon ve Geniş Bant İnternet Hizmetleri Sektöründe Pazar Yoğunlaşmasının Analizi”, S.D.Ü. Vizyoner Dergisi, C. 3, S. 6: 47-72.
Toplam 33 adet kaynakça vardır.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 6 Ocak 2019 |
| Gönderilme Tarihi | 24 Eylül 2018 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2018 Cilt: 9 Sayı: 25 |
