Analysis of If There is a Contradiction between Allah’s Promise to Help the Prophets and the Killings of Some Prophets
Öz
While it is stated in the Qurʾān that Allah promised and helped the prophets in the fight against the unbelievers, it is also stated that the Israelites killed some prophets. This study was conducted to investigate this quasi-contradictory situation. In this article, the verses stating that Allah promised to help the prophets and the verses stating that the prophets were killed are examined and analyzed. In the analysis, it was seen that the names of the killed prophets were not mentioned in the Qurʾān and hadiths. Thereupon, Tanakh, Gospels, tafsir and history books were examined. In the research, it was determined that Zacharias the son of Jehoiada in the Tanakh, Prophet Zacharias and Prophet John in the Gospels and the prophets Yeşea and Yeremya in the tafsir and history books were reported to have been killed. Apart from this, the documents and contents of the narrations related to the number of the murdered prophets in some sources were analyzed. It has been seen that some of the narrations are weak, the source of some of them is unclear and they do not coincide with Allah’s sunnah of sending prophets. The essence of Allah’s promise to help the prophets and why and how these prophets were killed were examined. As a result, it has been understood that the promise of Allah to be victorious is aimed at making the cause brought by the prophet superior to unbelief and also includes protecting the prophet against unbelievers. For this reason, it has been determined that Allah has protected the prophets throughout history and did not give an opportunity to those who intend their lives. However, it has been seen that protecting the prophets does not cover personal and political issues, Zacharias the son of Jehoiada was killed for political reasons and Prophet John was killed for personal reasons. The Prophet Muhammad (pbuh) evaluated that Allah's promise of help was not intended to protect his in person. It is understood that he sometimes appointed companions to provide his security in Medina until the verse “God will protect you from people.” In addition, the killed prophets were not killed because of a crime, it has been seen that they were killed unjustly on the charge of committing a crime, and as results Allah took revenge on those who committed the murder.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Abdurrezzâk b. Hemmâm. el-Müsannef. thk. Merkezü’l-Bühûs ve Tekniyetü’l-Maʻlûmât. 10 Cilt. Kahire: Dârü’t-Te’sîl, 2. Baskı, 2013/1437.
- Ahmed b. Hanbel. Müsned. thk. Şuayb Arnavût-Âdil Mürşid. 45 Cilt. Müessesetü’r-Risâle, 2001.
- Arslantaş, Nuh. Hz. Muhammed Döneminde Yahudiler. İstanbul: Kuramer, 2016.
- Aydın, Hazan. Vaftizci Yahya: İsa-Mesih’in Öncüsü. Samsun: Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitü-sü, Yüksek Lisans Tezi, 2020.
- Baş, Mustafa. “Hz. Yahya İle İlgili Tefsir ve Tarih Kitaplarındaki Bir Rivayetin Karşılaştırmalı Tahlili”. Dini Araştırmalar 15/41 (Temmuz - Aralık 2012), 99- 108.
- Baş, Mustafa. İslam, Yahudilik ve Hıristiyanlık’ta Hz. Zekeriyya. Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, 2014.
- Begavî, Ebû Muhammed el-Ferrâ. Meʿâlimü’t-tenzîl. thk. Abdurrezâk el-Mehdî. 8 Cilt. Beyrut: Dârü İhyâi’t-Turâsi’l-Arabî, 1420.
- Beyhakî, Ebû Bekr. Sünenü’l-kübrâ. 11 Cilt. Beyrut: Dârü’l-Kutubi’l-İlmiyye, 2003/1424.
- Bezirci, Fatmanur. Kitab-ı Mukaddes ve Kur’an-ı Kerim’e Göre Hz. Zekeriya. Konya: Selçuk Üniversi-tesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2010.
- Bezzâr, Ebû Bekr Ahmed b. Amr b. Abdilhâlik. el-Müsned. thk. Mahfûzu’r-Rahmân Zeynüddîn. 18 Cilt. Medine: Mektebetü’l-Ulûm ve’l-Hikem, 1988-2009.
- Blech, Rabi Benjamin. Geçmişten Günümüze Yahudi Tarihi ve Kültürü. Çev. Estreya Seval Vali. İstanbul: Gözlem Gazetecilik Basın ve Yayın, 2004.
- Buhârî, Muhammed b. İsmail. el-Câmiü’l-müsnedü’s-sahîh. 8 Cilt. İstanbul: Çağrı Yayınları, 1992.
- Cevherî, İsmâil b. Hammâd. Tâcü’l-lüga ve sıhâhu’l-Arabiyye. 6 Cilt. Beyrut: Dâru’l-İlm li’l-Melâyîn, 1987.
- Ebû Dâvûd Süleymân İbnü’l-Eşʻes. Sünen. thk. Muhammed Muhyiddîn Abdulhamîd. 4 Cilt. Beyrut: el-Mektebetü’l-Asriyye, ts.
- Elmalı’lı Muhammed Hamdi Yazır. Hak Dini Kur’an Dili. 10 Cilt. İstanbul: Eser Neşriyat, ts.
- Flavius Josephus. The Works of Flavius Josephus (War of the Jews/Book II). Trans. William Whiston. Erişim 02 Aralık 2022. http://sacred-texts.com/jud/josephus/#aoj
- İbn Abdilhakem, Abdurrahman b. Abdullah. Fütûhu Mısr ve’l-magrib. Mektebetü’s-Sekâfeti’d-Dîniyye, 1415.
- İbn Âşûr, Muhammed Tahir. et-Tahrîr ve’t-tenvîr. 30 Cilt. Tunus: Daru’t-Tunusiyye, 1984.
- İbn Ebî Hâtim. Tefsîru’l-Kur’âni’l-azîm. thk. Esad Muhammed et-Tayyib. 13 Cilt. Suûdi Arabis-tan: Mektebetü Nezzâr Mustafa el-Bâz, 3. Baskı, 1419.
- İbn Ebî Şeybe, Ebû Bekir. el-Kitâbu’l-Musannef fi’l-ehâdîsi ve’lâsâr. thk. Kemla Yusuf el-Hût. 7 Cilt. Riyad: Mektebetü’r-Rüşd, 1409.
- İbn Hişâm, Abdülmelik. es-Sîretü’n-Nebeviyye. thk. Mustafa es-Sakâ, İbrahim el-Enbârî ve Abdulhâfîz eş-Şiblî. Mısır: Şeriketü Mektebeti ve Matbaati Mustafa el-Bânî el-Halebî ve Evlâdihi, 1955.
- İbn İshâk, Ebû Abdillah Muhammed. es-Sîre. thk. Süheyl Zekkâr. Beyrut: Dârü’l-Fikr, 1978.
- İbn Kesîr, Ebü’l-Fidâ İsmail. Câmiü’l-mesânîd ve’s-süneni’l-hâdî li akvami senen. thk. Abdulmelik b. Abdullih ed-Dehîş. 10 Cilt. Beyrut: Dârü Hıdır li’t-Tıbâʻa ve’n-Neşr, 1419/1998.
- İbn Kesîr, Ebü’l-Fidâ İsmail. el-Bidâye ve’n-nihâye. thk. Ali Şîrî. 21 Cilt. Beyrut: Dârü İhyâi’t-Türâsi’l-Arabî, 1988/1408.
- İbn Kesîr, Ebü’l-Fidâ İsmail. Tefsiru’l-Kur’âni’l-azîm. thk. Muhammed Hüseyin Şemsuddîn. 8 Cilt. Beyrut: Dârü’l-Kutubi’l-İlmiyye, 1419.
- İbn Mâce, Ebû Abdillah. Sünen. thk. M. Fuâd Abdulbâkî. 2 Cilt. Dârü İhyâi’l-Kütübi’l-Arabî, ts.
- İbn Manzûr, Cemaluddin. Lisanu’l-Arab. 15 Cilt. Beyrut: Dârü Sadare, 3. Baskı, 1414.
- İbn Teymiyye, Takıyyüddin. el-Cevâbu’s-sahîh limen beddele dîne’l-Mesîh. thk. Ali b. Hasan vd. Suûdiyye: Dârü’l-âsıme, 1999/1419.
- İbnü’l-Esîr, Ebü’l-Hasen İzzeddin. el-Kâmil fi’t-Tarîh. thk. Ömer Abdusselâm Tedmîrî. 10 Cilt. Beyrut: Dârü’l-Kitâbi’l-Arabî, 1997.
- İsfahânî, Râgıb. el-Müfredât fî garibi’l-Kur’ân. Dımaşk: Dârü’l-Kalem, 1412.
- Karaman, Hayreddin, vd. Kur’an Yolu Türkçe Meal ve Tefsir. 5 Cilt. Ankara: Diyanet İşleri Başkan-lığı Yayınları, 5. Baskı, 2014.
- Katar, Mehmet. “Kur’an Kıssaları Bağlamında Yahudi (İsrail) Tarihi”. Kur’an’da Yahudiler. 123-276. İstanbul: Kuramer, 2019.
- Korkmaz, Hatice. Kitâb-ı Mukaddes’te ve Kur’ân-ı Kerim’de Yahya Peygamber. Ankara: Ankara Üni-versitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Doktora Tezi, 2011.
- Kurtubî, Ebû Abdillâh Muhammed b. Ahmed. el-Câmiʿ li-ahkâmi’l-Kurʾân. thk. Ahmed el-Berdûnî ve İbrahim Atfîş. 20 Cilt. Kahire: Dârü’l-Kutubi’l-Mısriyye, 2. Baskı, 1384/1964.
- Kutsal Kitap: Tevrat, Zebur İncil. İstanbul: Kitabı Mukaddes Şirketi – Yeni Yaşam Yayınları, 2009. Erişim 12 Aralık 2022. https://www.kutsalkitap.org/online-tevrat-oku
- Maʻmer b. Râşid, el-Câmiʻ. thk. Habiburrahmân el-A’zamî. 2 Cilt. Hindistan: el-Meclisü’l-İlmiyye, 2. Baskı, 1983/1403.
- MacDonald, William. Kutsal Kitap Yorumu, Eski Antlaşma Serisi. 2 Cilt. İstanbul: Yeni Yaşam Ya-yınları, 2004.
- MacDonald, William. Kutsal Kitap Yorumu, Yeni Ahit Serisi. 3 Cilt. İstanbul: Yeni Yaşam Yayınları, 2000. Mâturîdî, Ebû Mansûr. Te’vîlâtu ehli’s-sünne. 10 Cilt. Beyrut: Dârü’l-Kutubi’l-İlmiyye, 2005.
- Mâverdî, Ebü’l-Hasen Alî b. Muhammed. en-Nüket ve’l-uyûn. 6 Cilt. Beyrut: Dârü’l-Kutubi’l-İlmiyye, ts.
- Mevdûdî, Ebü’l-A’lâ. Tefhimu’l-Kur’ân. 8 Cilt. İstanbul: İnsan Yayınları, 1997.
- Mukâtil b. Süleymân, Ebü’l-Hasen. Tefsîru Mukâtil b. Süleymân. thk. Abdullah Mahmud Şehâte. 5 Cilt. Beyrut: Dârü İhyâi’t-Türâsi’l-Arabî, 1423.
- Mübârekfûrî, Safiyyürrahmân. er-Rehîkü’l-mahtûm. Beyrut: Dârü’l-Hilâl, ts.
- Müslim b. el-Haccâc. el-Müsnedü’s-sahîh. thk. Muhammed Fuâd Abdulbâkî. 5 Cilt. Beyrut: Dârü İhyâi’t-Türâsi’l-Arabî, ts.
- Nesâî, Ebû Abdirrahman. el-Müctebâ mine’s-sünen. thk. Abdulfettâh Ebû Gudde. Halep: Mekte-betü’l-Metbûâti’l-İslamiyye, 1986.
- Oktay, Özgür. Yahudi ve İslam Literatüründe Zekeriyâ Peygamber: Karşılaştırmalı Bir Çalışma. İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2019.
- Râzî, Fahreddîn. Mefâtîhu’l-gayb. 32 Cilt. Beyrut: Dârü İhyâi’t-Turâsi’l-Arabî, 2. Baskı, 1420.
- Saîd b. Mansûr. Sünen. thk. Saʻd b. Abdillah b. Abdilazîz. 5 Cilt. Dârü’s-Semîʻî li’n-Neşri ve’t-Tevzîʻ, 1997/1417.
- Saʻlebî, Ahmed b. Muhammed. el-Keşf ve’l-beyân an tefsiri’l-Kur’ân. 33 Cilt. Cidde: Dârü’t-Tefsîr, 2015/1436.
- Seffâr, Münkiz b. Mahmûd. Hel el-Ahdü’l-Cedîdü kelimetullâh. Dârü’l-İslâm li’n-Neşri ve’t-Tevzîʻ, 1428/2007.
- Semerkandî, Ebü’l-Leys. Bahrû’l-ulûm. 3 Cilt. Şâmile.
- Suyûtî, Abdurrahmân b. Ebî Bekr Celâlüddîn. ed-Dürrü’l-mensûr fi’t-tefsîri bi’l-me’sûr. 8 Cilt. Bey-rut: Dârü’l-Fikr, ts.
- Şevkânî, Ebû Abdillâh Muhammed b. Alî. Fethu’l-kadîr. 6 Cilt. Dımaşk: Dârü İbn Kesîr, 1414.
- Taberânî, Ebü’l-Kâsım. el-Muʻcemu’l-kebîr. 25 Cilt. Kahire: Mektebetü ibn Teymiyye, 1994.
- Taberî, Muhammed b. Cerîr. Câmiu’l-beyân an te’vili’l-Kur’ân. 24 Cilt. Beyrut: Müessesetu’r-Risâle, 2000.
- Taberî, Muhammed b. Cerîr. Târîhu’r-rusûl ve’l-mulûk. 11 Cilt. Beyrut: Dârü’t-Turâs, 1387.
- Tirmizî, Muhammed b. İsa. el-Câmiü’l-kebîr. thk. Ahmed Muhammed Şâkir-M.Fuâd Abdulbakî. Mısır: Şeriketü Mektebeti ve Matbaati Mustafa Elbânî, 1975.
- Uzundağ, Mehmet Sait. Hz. Zekeriyya ve Hz. Yahya (a.s.) ile İlgili Rivayetler. Elazığ: Fırat Üniversite-si Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2005.
- Vâkıdî, Muhammed b. Ömer. el-Meğâzî. thk. M. Cons. 3 Cilt. Beyrut: Dârü’l-Âlemî, 1989.
- Ya’kûbî, Ebü’l-Abbâs Ahmed b. İshâk. Tarîhü’l-Yaʻkûbî. 2 Cilt. Beyrut: Dârü Sâdır, 6. Baskı 1995/1415.
- Zemahşerî, Mahmûd b. Ömer. el-Keşşâf ʿan hakâʾiki gavâmidi’t-tenzîl ve ʿuyûni’l-ekâvîl fî vücûhi’t-teʾvîl. 4 Cilt. Beyrut: Dârü’l-Kutubi’l-Arabî, 1987.
Allah’ın Peygamberlere Yardım Etme Sözü Vermesi ile Bazı Peygamberlerin Öldürülmesi Arasında Çelişki Olup Olmadığının Analizi
Öz
Kur’ân’da Allah’ın, inkârcılarla mücadelede peygamberlere yardım etme sözü verdiği ve yardım ettiği ifade edilirken İsrâiloğulları’nın bazı peygamberleri öldürdüğü de belirtilmektedir. Çelişki intibaı veren bu durumu araştırmak amacıyla bu çalışma yapılmıştır. Makalede Allah’ın peygamberlere yardım etme sözü verdiğini ifade eden âyetler incelenmiş, arkasından da peygamberlerin öldürüldüğünü belirten âyetler tahlil edilmiştir. Yapılan analizde öldürülen peygamberlerin isimlerinin Kur’ân’da ve hadislerde belirtilmediği görülmüştür. Bunun üzerine Tanah’a, İncillere, tefsir ve tarih kitaplarına bakılmıştır. Yapılan araştırmada Tanah’ta Zekeriyyâ b. Yehoyada’nın, İncillerde Hz. Zekeriyyâ ve Hz. Yahyâ’nın; tefsir ve tarih kitaplarında Yeşea ve Yeremya peygamberlerin öldürüldüğünün aktarıldığı tespit edilmiştir. Bunun dışında bazı kaynaklarda katledilen peygamberlerin sayısıyla ilgili nakledilen rivâyetlerin senedleri ve içerikleri tahlil edilmiştir. Rivâyetlerin kimisinin senedinin zayıf olduğu, kimisinin kaynağının belli olmadığı ve Allah’ın peygamber gönderme sünnetiyle de örtüşmediği görülmüştür. Allah’ın peygamberlere yardım etme sözünün mahiyeti ve bu peygamberlerin niçin ve nasıl öldürüldüğü araştırılmış, bunun sonucunda Allah’ın galip gelme vaadinin peygamberin getirdiği davayı küfre karşı üstün kılmaya yönelik olduğu ve kâfirlere karşı peygamberi korumayı da kapsadığı anlaşılmıştır. Bu nedenle Allah’ın tarih boyunca peygamberleri koruduğu ve canlarına kastedenlere fırsat vermediği tespit edilmiştir. Ancak peygamberleri korumanın kişisel ve siyasi konuları kapsamadığı, Zekeriyyâ b. Yehoyada’nın siyasi, Hz. Yahyâ’nın şahsi nedenlerle öldürüldüğü görülmüştür. Hz. Muhammed’in (s.a.v.) Allah’ın yardım sözünün şahsını korumaya yönelik olmadığını değerlendirerek Mâide sûresindeki “Allah seni insanlardan koruyacak.” âyeti nâzil oluncaya kadar Medine’de bazen güvenliğini sağlamak üzere sahabe görevlendirdiği anlaşılmıştır. Ayrıca peygamberlerin bir suçtan ötürü öldürülmediği; haksız bir şekilde suç işleme ithamıyla öldürüldüğü, bunun sonucunda da Allah’ın cinayeti işleyenlerden intikam aldığı görülmüştür.
Anahtar Kelimeler
Tefsir Kur’ân Peygamberlerin Öldürülmesi İlâhî Yardım İsrâiloğulları
Kaynakça
- Abdurrezzâk b. Hemmâm. el-Müsannef. thk. Merkezü’l-Bühûs ve Tekniyetü’l-Maʻlûmât. 10 Cilt. Kahire: Dârü’t-Te’sîl, 2. Baskı, 2013/1437.
- Ahmed b. Hanbel. Müsned. thk. Şuayb Arnavût-Âdil Mürşid. 45 Cilt. Müessesetü’r-Risâle, 2001.
- Arslantaş, Nuh. Hz. Muhammed Döneminde Yahudiler. İstanbul: Kuramer, 2016.
- Aydın, Hazan. Vaftizci Yahya: İsa-Mesih’in Öncüsü. Samsun: Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitü-sü, Yüksek Lisans Tezi, 2020.
- Baş, Mustafa. “Hz. Yahya İle İlgili Tefsir ve Tarih Kitaplarındaki Bir Rivayetin Karşılaştırmalı Tahlili”. Dini Araştırmalar 15/41 (Temmuz - Aralık 2012), 99- 108.
- Baş, Mustafa. İslam, Yahudilik ve Hıristiyanlık’ta Hz. Zekeriyya. Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, 2014.
- Begavî, Ebû Muhammed el-Ferrâ. Meʿâlimü’t-tenzîl. thk. Abdurrezâk el-Mehdî. 8 Cilt. Beyrut: Dârü İhyâi’t-Turâsi’l-Arabî, 1420.
- Beyhakî, Ebû Bekr. Sünenü’l-kübrâ. 11 Cilt. Beyrut: Dârü’l-Kutubi’l-İlmiyye, 2003/1424.
- Bezirci, Fatmanur. Kitab-ı Mukaddes ve Kur’an-ı Kerim’e Göre Hz. Zekeriya. Konya: Selçuk Üniversi-tesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2010.
- Bezzâr, Ebû Bekr Ahmed b. Amr b. Abdilhâlik. el-Müsned. thk. Mahfûzu’r-Rahmân Zeynüddîn. 18 Cilt. Medine: Mektebetü’l-Ulûm ve’l-Hikem, 1988-2009.
- Blech, Rabi Benjamin. Geçmişten Günümüze Yahudi Tarihi ve Kültürü. Çev. Estreya Seval Vali. İstanbul: Gözlem Gazetecilik Basın ve Yayın, 2004.
- Buhârî, Muhammed b. İsmail. el-Câmiü’l-müsnedü’s-sahîh. 8 Cilt. İstanbul: Çağrı Yayınları, 1992.
- Cevherî, İsmâil b. Hammâd. Tâcü’l-lüga ve sıhâhu’l-Arabiyye. 6 Cilt. Beyrut: Dâru’l-İlm li’l-Melâyîn, 1987.
- Ebû Dâvûd Süleymân İbnü’l-Eşʻes. Sünen. thk. Muhammed Muhyiddîn Abdulhamîd. 4 Cilt. Beyrut: el-Mektebetü’l-Asriyye, ts.
- Elmalı’lı Muhammed Hamdi Yazır. Hak Dini Kur’an Dili. 10 Cilt. İstanbul: Eser Neşriyat, ts.
- Flavius Josephus. The Works of Flavius Josephus (War of the Jews/Book II). Trans. William Whiston. Erişim 02 Aralık 2022. http://sacred-texts.com/jud/josephus/#aoj
- İbn Abdilhakem, Abdurrahman b. Abdullah. Fütûhu Mısr ve’l-magrib. Mektebetü’s-Sekâfeti’d-Dîniyye, 1415.
- İbn Âşûr, Muhammed Tahir. et-Tahrîr ve’t-tenvîr. 30 Cilt. Tunus: Daru’t-Tunusiyye, 1984.
- İbn Ebî Hâtim. Tefsîru’l-Kur’âni’l-azîm. thk. Esad Muhammed et-Tayyib. 13 Cilt. Suûdi Arabis-tan: Mektebetü Nezzâr Mustafa el-Bâz, 3. Baskı, 1419.
- İbn Ebî Şeybe, Ebû Bekir. el-Kitâbu’l-Musannef fi’l-ehâdîsi ve’lâsâr. thk. Kemla Yusuf el-Hût. 7 Cilt. Riyad: Mektebetü’r-Rüşd, 1409.
- İbn Hişâm, Abdülmelik. es-Sîretü’n-Nebeviyye. thk. Mustafa es-Sakâ, İbrahim el-Enbârî ve Abdulhâfîz eş-Şiblî. Mısır: Şeriketü Mektebeti ve Matbaati Mustafa el-Bânî el-Halebî ve Evlâdihi, 1955.
- İbn İshâk, Ebû Abdillah Muhammed. es-Sîre. thk. Süheyl Zekkâr. Beyrut: Dârü’l-Fikr, 1978.
- İbn Kesîr, Ebü’l-Fidâ İsmail. Câmiü’l-mesânîd ve’s-süneni’l-hâdî li akvami senen. thk. Abdulmelik b. Abdullih ed-Dehîş. 10 Cilt. Beyrut: Dârü Hıdır li’t-Tıbâʻa ve’n-Neşr, 1419/1998.
- İbn Kesîr, Ebü’l-Fidâ İsmail. el-Bidâye ve’n-nihâye. thk. Ali Şîrî. 21 Cilt. Beyrut: Dârü İhyâi’t-Türâsi’l-Arabî, 1988/1408.
- İbn Kesîr, Ebü’l-Fidâ İsmail. Tefsiru’l-Kur’âni’l-azîm. thk. Muhammed Hüseyin Şemsuddîn. 8 Cilt. Beyrut: Dârü’l-Kutubi’l-İlmiyye, 1419.
- İbn Mâce, Ebû Abdillah. Sünen. thk. M. Fuâd Abdulbâkî. 2 Cilt. Dârü İhyâi’l-Kütübi’l-Arabî, ts.
- İbn Manzûr, Cemaluddin. Lisanu’l-Arab. 15 Cilt. Beyrut: Dârü Sadare, 3. Baskı, 1414.
- İbn Teymiyye, Takıyyüddin. el-Cevâbu’s-sahîh limen beddele dîne’l-Mesîh. thk. Ali b. Hasan vd. Suûdiyye: Dârü’l-âsıme, 1999/1419.
- İbnü’l-Esîr, Ebü’l-Hasen İzzeddin. el-Kâmil fi’t-Tarîh. thk. Ömer Abdusselâm Tedmîrî. 10 Cilt. Beyrut: Dârü’l-Kitâbi’l-Arabî, 1997.
- İsfahânî, Râgıb. el-Müfredât fî garibi’l-Kur’ân. Dımaşk: Dârü’l-Kalem, 1412.
- Karaman, Hayreddin, vd. Kur’an Yolu Türkçe Meal ve Tefsir. 5 Cilt. Ankara: Diyanet İşleri Başkan-lığı Yayınları, 5. Baskı, 2014.
- Katar, Mehmet. “Kur’an Kıssaları Bağlamında Yahudi (İsrail) Tarihi”. Kur’an’da Yahudiler. 123-276. İstanbul: Kuramer, 2019.
- Korkmaz, Hatice. Kitâb-ı Mukaddes’te ve Kur’ân-ı Kerim’de Yahya Peygamber. Ankara: Ankara Üni-versitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Doktora Tezi, 2011.
- Kurtubî, Ebû Abdillâh Muhammed b. Ahmed. el-Câmiʿ li-ahkâmi’l-Kurʾân. thk. Ahmed el-Berdûnî ve İbrahim Atfîş. 20 Cilt. Kahire: Dârü’l-Kutubi’l-Mısriyye, 2. Baskı, 1384/1964.
- Kutsal Kitap: Tevrat, Zebur İncil. İstanbul: Kitabı Mukaddes Şirketi – Yeni Yaşam Yayınları, 2009. Erişim 12 Aralık 2022. https://www.kutsalkitap.org/online-tevrat-oku
- Maʻmer b. Râşid, el-Câmiʻ. thk. Habiburrahmân el-A’zamî. 2 Cilt. Hindistan: el-Meclisü’l-İlmiyye, 2. Baskı, 1983/1403.
- MacDonald, William. Kutsal Kitap Yorumu, Eski Antlaşma Serisi. 2 Cilt. İstanbul: Yeni Yaşam Ya-yınları, 2004.
- MacDonald, William. Kutsal Kitap Yorumu, Yeni Ahit Serisi. 3 Cilt. İstanbul: Yeni Yaşam Yayınları, 2000. Mâturîdî, Ebû Mansûr. Te’vîlâtu ehli’s-sünne. 10 Cilt. Beyrut: Dârü’l-Kutubi’l-İlmiyye, 2005.
- Mâverdî, Ebü’l-Hasen Alî b. Muhammed. en-Nüket ve’l-uyûn. 6 Cilt. Beyrut: Dârü’l-Kutubi’l-İlmiyye, ts.
- Mevdûdî, Ebü’l-A’lâ. Tefhimu’l-Kur’ân. 8 Cilt. İstanbul: İnsan Yayınları, 1997.
- Mukâtil b. Süleymân, Ebü’l-Hasen. Tefsîru Mukâtil b. Süleymân. thk. Abdullah Mahmud Şehâte. 5 Cilt. Beyrut: Dârü İhyâi’t-Türâsi’l-Arabî, 1423.
- Mübârekfûrî, Safiyyürrahmân. er-Rehîkü’l-mahtûm. Beyrut: Dârü’l-Hilâl, ts.
- Müslim b. el-Haccâc. el-Müsnedü’s-sahîh. thk. Muhammed Fuâd Abdulbâkî. 5 Cilt. Beyrut: Dârü İhyâi’t-Türâsi’l-Arabî, ts.
- Nesâî, Ebû Abdirrahman. el-Müctebâ mine’s-sünen. thk. Abdulfettâh Ebû Gudde. Halep: Mekte-betü’l-Metbûâti’l-İslamiyye, 1986.
- Oktay, Özgür. Yahudi ve İslam Literatüründe Zekeriyâ Peygamber: Karşılaştırmalı Bir Çalışma. İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2019.
- Râzî, Fahreddîn. Mefâtîhu’l-gayb. 32 Cilt. Beyrut: Dârü İhyâi’t-Turâsi’l-Arabî, 2. Baskı, 1420.
- Saîd b. Mansûr. Sünen. thk. Saʻd b. Abdillah b. Abdilazîz. 5 Cilt. Dârü’s-Semîʻî li’n-Neşri ve’t-Tevzîʻ, 1997/1417.
- Saʻlebî, Ahmed b. Muhammed. el-Keşf ve’l-beyân an tefsiri’l-Kur’ân. 33 Cilt. Cidde: Dârü’t-Tefsîr, 2015/1436.
- Seffâr, Münkiz b. Mahmûd. Hel el-Ahdü’l-Cedîdü kelimetullâh. Dârü’l-İslâm li’n-Neşri ve’t-Tevzîʻ, 1428/2007.
- Semerkandî, Ebü’l-Leys. Bahrû’l-ulûm. 3 Cilt. Şâmile.
- Suyûtî, Abdurrahmân b. Ebî Bekr Celâlüddîn. ed-Dürrü’l-mensûr fi’t-tefsîri bi’l-me’sûr. 8 Cilt. Bey-rut: Dârü’l-Fikr, ts.
- Şevkânî, Ebû Abdillâh Muhammed b. Alî. Fethu’l-kadîr. 6 Cilt. Dımaşk: Dârü İbn Kesîr, 1414.
- Taberânî, Ebü’l-Kâsım. el-Muʻcemu’l-kebîr. 25 Cilt. Kahire: Mektebetü ibn Teymiyye, 1994.
- Taberî, Muhammed b. Cerîr. Câmiu’l-beyân an te’vili’l-Kur’ân. 24 Cilt. Beyrut: Müessesetu’r-Risâle, 2000.
- Taberî, Muhammed b. Cerîr. Târîhu’r-rusûl ve’l-mulûk. 11 Cilt. Beyrut: Dârü’t-Turâs, 1387.
- Tirmizî, Muhammed b. İsa. el-Câmiü’l-kebîr. thk. Ahmed Muhammed Şâkir-M.Fuâd Abdulbakî. Mısır: Şeriketü Mektebeti ve Matbaati Mustafa Elbânî, 1975.
- Uzundağ, Mehmet Sait. Hz. Zekeriyya ve Hz. Yahya (a.s.) ile İlgili Rivayetler. Elazığ: Fırat Üniversite-si Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2005.
- Vâkıdî, Muhammed b. Ömer. el-Meğâzî. thk. M. Cons. 3 Cilt. Beyrut: Dârü’l-Âlemî, 1989.
- Ya’kûbî, Ebü’l-Abbâs Ahmed b. İshâk. Tarîhü’l-Yaʻkûbî. 2 Cilt. Beyrut: Dârü Sâdır, 6. Baskı 1995/1415.
- Zemahşerî, Mahmûd b. Ömer. el-Keşşâf ʿan hakâʾiki gavâmidi’t-tenzîl ve ʿuyûni’l-ekâvîl fî vücûhi’t-teʾvîl. 4 Cilt. Beyrut: Dârü’l-Kutubi’l-Arabî, 1987.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Din Araştırmaları |
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 30 Haziran 2023 |
| Gönderilme Tarihi | 17 Aralık 2022 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2023 Sayı: 49 |
- Makale Dosyaları