Öz
Gedikkaya Cave in north-western Turkey was occupied in several distinct periods. The Epipalaeolithic and Neolithic occupations coincide with ‘cultural breaks’ in which human populations appear to have been mobile for reasons that are still not fully understood, but which may have been associated with climatic events such those as following the Last Glacial Maximum (LGM) and the 8.2-kiloyear event. The cave may have served as a temporary or variable-term shelter for transient populations in these times. Finds from the Chalcolithic include evidence for household industry and mining activity, suggesting somewhat more settled populations or perhaps transhumance. In this article, the Neolithic and Chalcolithic settlements of Gedikkaya Cave is introduced.
Anahtar Kelimeler
Western Anatolia Middle Sakarya Valley Gedikkaya Cave Neolithic Chalcolithic
Destekleyen Kurum
Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi
Proje Numarası
2017-02. BŞEÜ.04-05 ve 2019-01.BŞEÜ.04-04
Teşekkür
I express my sincere thanks and gratitude to R. Gareth Roberts for his valuable advice and editorial help with the manuscript. Preliminary assessments on archaeozoological material are made by Can Yümni Gündem and his team and anthropological assessments are made by Yılmaz Selim Erdal, I express my sincere thanks and gratitude for their contributions. I also express my sincere thanks to Isabelle Sidéra, Harun Taşkıran, Kadriye Özçelik, and Metin Kartal for their advice on the chipped stones and bone objects. I am grateful to the Bilecik Şeyh Edebali University Research Foundation for supporting the Neolithic Keçiçayırı excavation project and the Experimental Archaeology programme (2017-02. BŞEÜ.04-05 and 2019-01.BŞEÜ.04-04, respectively), both of which contributed to research in Gedikkaya Cave.
Kaynakça
- Nazik, L., Törk, K., Acar, C., Özel, E., Mengi, H., Aksoy, B., Tuncer, K., Güner, İ.N., Ekmekçi, M., Başal, A. 2001 Orta Sakarya Havzasının (Eskişehir ve Bilecik Doğusu) Doğal Mağaraları. MTA Raporu, Derleme No: 10420, Ankara.
- Rupprecht, K. H., 1960 İnhisar civarındaki Gedikkaya mağarasında bulunan fosforit zuhurunun etüdü. MTA Raporu, Derleme No: 02770. Ankara.
- Sarı, D. 2019 Bilecik İli 2017 Yılı Yüzey Araştırmaları. Araştırma Sonuçları Toplantısı 36/1: 439–454.
- Sarı, D.-H. Küçükaydın, H., Mean, E., Konuk, T., Şimşek, T., Şahin, F., Arslan, F., Dengiz, O., Akyol, Ş. 2022 Gedikkaya Mağarası Kurtarma Kazıları 2019-2020 Yılı Çalışmaları, In. 2019-2021 Yılı Kazı Çalışmaları 1, A. Özme (ed.), T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı Ana Yayın No: 3714/1, Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü Ana Yayın No: 192/1, Ankara: 7-18.
- Sarı, D., KüçükaydınH., Kocabaş, Ö., Yazmacı M. N., Aras, Y., Kütük H., Patan, A. B. Aladağ, H., Atilla, A. 2023 Gedikkaya Mağarası Kurtarma Kazıları 2021 Kazı Yılı Çalışmaları. 42. Kazı Sonuçları Toplantısı 2: 103-118.
- Weninger, B., Clare L., Gerritsen F., Horejs, B., Krauß, R., Linstädter, L., Özbal, R., Rohling, E. J. 2014 Neolithisation of the Aegean and Southeast Europe During the 6600–6000 cal BC Period of Rapid Climate Change. Documenta Praehistorica 41:1–31.
Öz
Gedikkaya Cave in north-western Turkey was occupied in several distinct periods. The Epipalaeolithic and Neolithic occupations coincide with ‘cultural breaks’ in which human populations appear to have been mobile for reasons that are still not fully understood, but which may have been associated with climatic events such those as following the Last Glacial Maximum (LGM) and the 8.2-kiloyear event. The cave may have served as a temporary or variable-term shelter for transient populations in these times. Finds from the Chalcolithic include evidence for household industry and mining activity, suggesting somewhat more settled populations or perhaps transhumance. In this article, the Neolithic and Chalcolithic settlements of Gedikkaya Cave is introduced.
Türkiye'nin kuzeybatısında yer alan Gedikkaya Mağarası birkaç farklı dönemde iskân edilmiştir. Epi-paleolitik ve Neolitik dolgular, insan hareketliliğinin, tam olarak anlaşılamayan nedenlerle yoğunlaştığı, ancak Son Buzul Maksimum (LGM) ve 8,2 ka gibi iklimsel olaylarla ilişkili olabilecek 'kültürel kırılmalar' ile çakışmaktadır. Mağara, barınmak amacıyla bu dönemlerde geçici ya da değişen zamanlarda kullanılmış olabilir. Kalkolitik Dönem’e tarihlenen buluntular, besin üretimine ve madencilik faaliyetlerine dair kanıtlar içermekte olup, bu nedenle daha yerleşik nüfuslara veya belki de yaylacılığa işaret etmektedir. Bu makalede, Gedikkaya Mağarası'nın Neolitik ve Kalkolitik dönemlere ilişkin bulguları tanıtılmaktadır.
Anahtar Kelimeler
Neolithic Gedikkaya Cave Gedikkaya Mağarası Kalkolitik Middle Sakarya Valley Western Anatolia
Proje Numarası
2017-02. BŞEÜ.04-05 ve 2019-01.BŞEÜ.04-04
Kaynakça
- Nazik, L., Törk, K., Acar, C., Özel, E., Mengi, H., Aksoy, B., Tuncer, K., Güner, İ.N., Ekmekçi, M., Başal, A. 2001 Orta Sakarya Havzasının (Eskişehir ve Bilecik Doğusu) Doğal Mağaraları. MTA Raporu, Derleme No: 10420, Ankara.
- Rupprecht, K. H., 1960 İnhisar civarındaki Gedikkaya mağarasında bulunan fosforit zuhurunun etüdü. MTA Raporu, Derleme No: 02770. Ankara.
- Sarı, D. 2019 Bilecik İli 2017 Yılı Yüzey Araştırmaları. Araştırma Sonuçları Toplantısı 36/1: 439–454.
- Sarı, D.-H. Küçükaydın, H., Mean, E., Konuk, T., Şimşek, T., Şahin, F., Arslan, F., Dengiz, O., Akyol, Ş. 2022 Gedikkaya Mağarası Kurtarma Kazıları 2019-2020 Yılı Çalışmaları, In. 2019-2021 Yılı Kazı Çalışmaları 1, A. Özme (ed.), T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı Ana Yayın No: 3714/1, Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü Ana Yayın No: 192/1, Ankara: 7-18.
- Sarı, D., KüçükaydınH., Kocabaş, Ö., Yazmacı M. N., Aras, Y., Kütük H., Patan, A. B. Aladağ, H., Atilla, A. 2023 Gedikkaya Mağarası Kurtarma Kazıları 2021 Kazı Yılı Çalışmaları. 42. Kazı Sonuçları Toplantısı 2: 103-118.
- Weninger, B., Clare L., Gerritsen F., Horejs, B., Krauß, R., Linstädter, L., Özbal, R., Rohling, E. J. 2014 Neolithisation of the Aegean and Southeast Europe During the 6600–6000 cal BC Period of Rapid Climate Change. Documenta Praehistorica 41:1–31.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | İngilizce |
|---|---|
| Konular | Eski Anadolu Tarihi |
| Bölüm | Araştırma Makaleleri |
| Yazarlar | |
| Proje Numarası | 2017-02. BŞEÜ.04-05 ve 2019-01.BŞEÜ.04-04 |
| Yayımlanma Tarihi | 2 Ocak 2024 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2023 Sayı: 22 |
